Page 55 - คู่มือการดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้ายแบบประคับประคอง(Palliative Care) แบบบูรณาการ
P. 55
54 คู่มือการดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้ายแบบประคับประคอง (Palliative Care)
พึ่งพาตนเอง มีการแบ่งปันและแลกเปลี่ยนพูดคุยกันระหว่างผู้ป่วยกับผู้ป่วย ผู้ดูแลกับผู้ดูแล รวมทั้งจัดกิจกรรม
ต่างๆ เพื่อส่งเสริมคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยซึ่งมีทุกเชื้อชาติ ทุกศาสนา จากทั่วโลกที่มุ่งมั่นมารักษาด้วยความหวังว่า
จะหายจากโรค หากสิ่งที่พวกเขาได้รับกลับเป็นมากกว่าการหาย ก็คือการที่ผู้ป่วยรับรู้ถึงคุณค่าและศักดิ์ศรีของความ
เป็นมนุษย์ของตนเองที่เกิดมาในชั่วชีวิตหนึ่ง ภูมิใจในตัวเองเมื่อย้อนนึกถึงอดีตที่ผ่านมาและพร้อมที่จะเผชิญกับภาวะ
วิกฤติใดๆ ก็ตามที่ผ่านเข้ามาในชีวิต อันเป็นการพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยมะเร็งด้านความผาสุกทางจิตวิญญาณ
อยู่ในระดับสูงมากจากการมีศาสนาเป็นที่พึ่งทางใจ
รูปภาพที่ 8. แบบจ�าลองอโรคาฐิตะโมเดล
ทั้งนี้คุณภาพชีวิตโดยรวมของผู้ป่วยมะเร็งตับและท่อน�้าดีนั้นมีหลายระดับ ได้แก่ สูง ปานกลาง และต�่า
เนื่องจากมีปัจจัยหลายอย่างเข้ามาเกี่ยวข้อง การเจ็บป่วยด้วยโรคมะเร็งท่อน�้าดีส่งผลให้คุณภาพชีวิตลดลงในทุกๆ
ด้าน ทั้งทางด้านร่างกาย จิตใจ สังคม และจิตวิญญาณ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในด้านความผาสุกทางร่างกาย เช่น อาการ
ปวดท้อง ท้องโต แน่นท้อง คันตามตัว มีไข้สูงหนาวสั่น ส่งผลให้วิถีชีวิตเปลี่ยนไป ผู้ป่วยไม่สามารถปฏิบัติกิจวัตร
ประจ�าวันได้ตามปกติเนื่องจากการถูกรบกวนด้วยอาการไม่พึงประสงค์ ความวิตกกังวลทั้งจากภาวะของโรค
กลัวไม่หาย กลัวโรคกลับเป็นซ�้า ภาวะกลัวตาย และภาวะซึมเศร้าที่เพิ่มขึ้นส่งผลให้ความผาสุกทางจิตใจลดลง และ
เนื่องจากผู้ป่วยมักแยกตัวออกจากสังคม ท�าให้ความผาสุกด้านสังคมลดลงตามไปด้วย
ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อคุณภาพชีวิตผู้ป่วย ได้แก่ ปัจจัยส่วนบุคคล อันประกอบด้วย อาการของโรค ความเข้มแข็ง
ในการมองโลก ความรู้สึกไม่แน่นอน ภาวะการท�าหน้าที่ การเผชิญความเครียดแบบมุ่งจัดการกับอารมณ์ และกิจกรรม
ที่สัมพันธ์กับศาสนา และปัจจัยภายนอก ได้แก่ แรงสนับสนุนจากสังคม และพฤติกรรมการดูแลของครอบครัว ดังนั้น
การพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยจึงมุ่งที่การดูแลแบบองค์รวมที่มุ่งเพิ่มปัจจัยทางบวกและลดปัจจัยทางลบ กล่าวคือ
การเพิ่มแรงสนับสนุนทางสังคมหรือครอบครัว พัฒนาพฤติกรรมการดูแลของครอบครัว ส่งเสริมความเข้มแข็ง
ในการมองโลก พัฒนาภาวะการท�าหน้าที่ และส่งเสริมการปฏิบัติกิจกรรมที่สัมพันธ์กับศาสนา รวมถึงการลด
หรือป้องกันการเกิดอาการของโรค การลดความรู้สึกไม่แน่นอน และลดการจัดการความเครียดโดยใช้อารมณ์ให้น้อย
ที่สุด
