Page 62 - วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 19 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2564

292 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 19 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2564

ด�าเนินการศึกษาต่อ เพื่อหาหลักฐานที่จะมาสนับสนุน พ.ศ. 2564) พบว่ายาไอเวอร์เม็กตินลดความเสี่ยงของ
การใช้ยานี้ในผู้ป่วยโควิด-19 ทั้งในเด็ก ผู้สูงอายุ หญิง การเสียชีวิตได้เฉลี่ย 62% (95% CI 27-81%) เมื่อ

มีครรภ์ รวมทั้งในผู้ป่วยที่มีไตท�างานผิดปรกติ เทียบกับการรักษามาตรฐานที่ไม่มียาไอเวอร์เม็กติน
นอกจากนี้ Gilead Science ก�าลังพัฒนารูปแบบการ (RR 0.38, 95% CI 0.19-0.73) ความเสี่ยงต่อการเสีย
ให้ยาทางการสูดดม (aerosolized solution) เพื่อง่าย ชีวิต 2.3% เทียบกับ 7.8% ในผู้ป่วยที่เข้ารับการรักษา

ต่อการใช้ในผู้ป่วยนอก ได้ท�าการศึกษาในกลุ่มผู้ป่วย ในโรงพยาบาล อย่างไรก็ตามคุณภาพของหลักฐานนี้
ที่มีอาการน้อยในระยะแรกของการติดเชื้อซึ่งได้เสร็จ ผู้ศึกษาประเมินให้ความมั่นใจปานกลาง (moderate
สิ้นแล้วเมื่อเดือน 22 มีนาคม พ.ศ. 2564 (study ID certainty) นอกจากนี้การวิเคราะห์อภิมานของการ

[29]
NCT04539262) เป็นการศึกษาที่ใช้รูปแบบการวิจัย ป้องกันโรคของไอเวอร์เม็กตินจากการวิจัยทางคลินิก
แบบ double – blinded, randomized placebo – 3 เรื่องในผู้เข้าร่วมวิจัยทั้งสิ้น 738 คน พบว่าการ
controlled trial ซึ่งเป็นรูปแบบการวิจัยที่เหมาะสม ป้องกันโรคของไอเวอร์เม็กตินในกลุ่มบุคลากร

กับโรคโควิด-19 ในระยะต้นเนื่องจากเป็นโรคที่หาย ทางการแพทย์และผู้ที่สัมผัสเชื้อโควิด-19 อาจช่วยลด
ได้เองตามธรรมชาติถึง 80% ความเสี่ยงของการติดเชื้อได้ถึง 86% (79-91%) (RR

0.14, 95% CI 0.09-0.21) แต่ผู้ศึกษาให้ความมั่นใจใน
ไอเวอร์เม็กติน (Ivermectin) โดยบริษัทเมอร์ค คุณภาพของหลักฐานในระดับต�่า เนื่องจากมีข้อจ�ากัด

ชื่อทางการค้า Vermectin ในรูปแบบการวิจัย และมีจ�านวนการวิจัยที่รวมอยู่ใน

ไอเวอร์เม็กตินเป็นยาที่น�ากลับมาใช้ใหม่อีกตัว การวิเคราะห์เพียงแค่ 3 รายงานเท่านั้น ส่วนผลลัพธ์
หนึ่งซึ่งได้รับความสนใจจากนานาชาติเป็นอย่างมาก รอง เช่น ความจ�าเป็นในการใช้เครื่องช่วยหายใจ จาก

ในช่วงหลายเดือนที่ผ่านมา ปัจจุบันยาไอเวอร์เม็กติน คุณภาพของหลักฐานนั้น ผู้ศึกษาให้ความมั่นใจใน
มีจ�าหน่ายทั่วโลกส�าหรับการรักษาการติดเชื้อปรสิต มี ระดับที่ต�่ามาก ซึ่งบ่งชี้ว่าในประเด็นนี้ ยาไอเวอร์เม็ก-
การใช้กันอย่างแพร่หลายมานานหลายทศวรรษ และ ตินอาจไม่เป็นประโยชน์ต่อผู้ป่วยโรคโควิด-19

บรรจุอยู่ใน WHO Essential Medicine List ไอเวอร์- ข้อมูลล่าสุด (ทางออนไลน์: http://c19iver-
เม็กติน เป็นที่รู้จักกันในการรักษา onchocerciasis mectin.com/) ivermectin ส�าหรับ COVID-19: การ
(ตาบอดแถบแม่น�้า), strongyloidiasis, ascariasis วิเคราะห์อภิมานแบบตามเวลาจริง (real time) ของ

และหิด ส่วนฤทธิ์ต้านไวรัส SARS-CoV-2 ของ การศึกษาวิจัย 61 โครงการ ในผู้ป่วยทั้งสิ้น 19,432
ไอเวอร์เม็กตินพบว่าสามารถต้าน SARS-CoV-2 ได้ ราย พบว่าการรักษาและป้องกันโรค ในระยะเริ่มต้นดี
[13]
ในหลอดทดลอง (ตารางที่ 1) ข้อมูลจากการทบทวน ขึ้น 74% และ 85% ตามส�าดับ โดยมี RR 0.26 (0.16-
อย่างเป็นระบบและการวิเคราะห์อภิมานของยาไอเวอร์- 0.43) และ 0.15 (0.09-0.250) ตามล�าดับ เมื่อวิเคราะห์
[30]
เม็กติน ชี้ให้เห็นถึงบทบาทของยาไอเวอร์เม็กตินใน เฉพาะการศึกษาแบบ RCT เท่านั้น พบว่ามีอยู่เพียง
การป้องกันและรักษาโรคโควิด-19 การวิเคราะห์ 23 โครงการ และพบว่าผู้ป่วยมีอาการดีขึ้น 62% (RR
อภิมานจากการวิจัยทางคลินิก 15 เรื่อง ในผู้ป่วยทั้งสิ้น 0.38, 95% CI 0.27-0.53) ส�าหรับการรักษาที่ล่าช้า
จ�านวน 2,438 ราย (ฐานข้อมูลจนถึงวันที่ 25 เมษายน (late treatment) พบว่าดีขึ้น 46% จากรายงาน 23