Page 66 - วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 19 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2564

296 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 19 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2564

[61]
โบราณ และยังอยู่ในบัญชียาหลักแห่งชาติของไทย ศักยภาพของสารสกัดฟ้าทะลายโจรในการยับยั้งการ
ส�าหรับการรักษาโควิด-19 [18,62] หลักฐานทางคลินิกที่มี ลุกลามของโรคที่รุนแรงขึ้นในการรักษาผู้ป่วยอาการ

อยู่อ้างอิงจากรายงานสองฉบับที่ชี้ให้เห็นถึงศักยภาพ รุนแรงน้อย อย่างไรก็ตามต้องมีความระมัดระวังใน
ของแอนโดรกราโฟไลด์ในการรักษาโรคโควิด-19 การแปลผลของการศึกษานี้เนื่องจากเป็นการศึกษา
รายงานแรกเป็นการวิจัยในประเทศไทย แบบย้อนหลัง cohort study ท�าให้มีความกังวลเกี่ยว

ประกอบด้วย การศึกษาน�าร่องและการศึกษาย้อนหลัง กับความเสี่ยงสูงของอคติจากรูปแบบการวิจัย ท�าให้
cohort study การศึกษาน�าร่องเป็นการหาขนาดยาที่ คุณภาพของหลักฐานจัดอยู่ในระดับความน่าเชื่อถือ
เหมาะสม โดยเป็นการศึกษาในผู้ป่วยอาการรุนแรง ระดับต�่ามาก ผู้วิจัยของการศึกษานี้ตระหนักถึงความ

น้อยจ�านวน 6 ราย พบว่าสารสกัดฟ้าทะลายโจรที่มี เสี่ยงของอคติในการศึกษา และมองเห็นถึงความ
แอนโดรกราโฟไลด์ขนาด 180 มิลลิกรัมต่อวัน ร่วมกับ จ�าเป็นในการท�าวิจัยเพิ่มเติมเพื่อยืนยันผลของการ
การรักษามาตรฐาน เป็นระยะเวลา 5 วัน ลดอาการไข้ วิจัยนี้ โดยการออกแบบการวิจัยเป็นแบบสุ่มและมี

ไอ เจ็บคอ เสมหะและความรุนแรงของอาการปวด กลุ่มเปรียบเทียบ เพื่อลดความเสี่ยงของอคติและเพิ่ม
ศีรษะได้อย่างมีนัยส�าคัญ อย่างไรก็ตามพบว่ามีผู้ป่วย ระดับความน่าเชื่อถือของการศึกษาให้มากขึ้น

หนึ่งรายที่มีระดับเอนไซม์ของตับ alanine amino- รายงานที่สองเป็นการวิจัยในประเทศจีนเป็นการ
transferase (ALT) เพิ่มเป็น 1.7 เท่าของค่าปรกติ ศึกษาแบบสุ่มไม่ปกปิดท�าการศึกษาในหลายศูนย์วิจัย
และหนึ่งราย มี ALT และ aspatate aminotrans- และมีกลุ่มควบคุม (multicenter, open random-

[64]
ferase (AST) สูงขึ้นแต่ไม่เกินค่าปรกติ และกลับสู่ค่า ized controlled trial) ยาที่ทดสอบคือ Xiyanping
ปรกติเมื่อเสร็จสิ้นการศึกษา ได้น�าขนาดยาจากการ (XYP) ซึ่งเตรียมจากฟ้าทะลายโจร และสารประกอบ
[63]
ศึกษาน�าร่องนี้ไปใช้ในการศึกษาต่อมาซึ่งท�าในหลาย ที่ออกฤทธิ์ทางชีวภาพหลักคือแอนโดรกราโฟไลด์ การ
โรงพยาบาล โดยมีรูปแบบการวิจัยเป็น retrospec- ศึกษานี้ท�าในผู้ป่วยโควิด-19 ที่มีอาการเล็กน้อยถึง
[63]
tive cohort study ในผู้ป่วยโควิด-19 จ�านวน 835 ปานกลางจ�านวน 130 ราย โดย 65 รายได้รับยา XYP
ราย โดยผู้ป่วย 309 รายได้รับสารสกัดฟ้าทะลายโจร ทางหลอดเลือดด�า (IV) โดยมีสารแอนโดรกราโฟไลด์
ที่มีสารแอนโดรกราโฟไลด์ในขนาด 180 มิลลิกรัมต่อ ในขนาด 10 มิลลิกรัม/กิโลกรัม/วัน (สูงสุด 500
วัน ให้เป็นระยะเวลา 5 วัน ร่วมกับการรักษามาตรฐาน มิลลิกรัม) เป็นระยะเวลา 7-14 วัน ร่วมกับการดูแล

มีผู้ป่วย 526 รายอยู่ในกลุ่มควบคุมโดยได้รับการดูแล มาตรฐาน ผู้ป่วยในกลุ่มควบคุมได้รับการดูแล
ตามมาตรฐานเท่านั้น พบว่ากลุ่มที่ได้รับสารสกัดฟ้า มาตรฐานอย่างเดียว ระยะเวลาติดตามผลคือ 28 วัน
ทะลายโจร มีผู้ป่วยที่เกิดภาวะปอดอักเสบ 3 ราย ตัววัดผลส�าคัญคือ ระยะเวลาของการหายจากอาการ

(0.97%) ในขณะที่กลุ่มที่ไม่ได้รับสารสกัดฟ้าทะลาย- ป่วยโดยสมบูรณ์ (complete symptom resolution
โจร มีถึง 77 ราย (14.64%) ที่มีภาวะปอดอักเสบหรือ time) พบว่าในกลุ่ม XYP หายเร็วกว่าเมื่อเปรียบเทียบ

ต้องใส่ท่อหายใจ ผู้วิจัยสรุปว่าฟ้าทะลายโจรสามารถ กับกลุ่มควบคุม (8.33 เทียบกับ 11.86 วัน, p = 0.008)
ลดโอกาสการเกิดปอดอักเสบได้ถึง 94.3% การศึกษา XYP ลดระยะเวลาในการก�าจัดไวรัสลงอย่างชัดเจน
ย้อนหลังนี้ได้ให้ข้อมูลส�าคัญ โดยแสดงให้เห็นถึง (7.97 เทียบกับ 12.23 วัน, p < 0.001) มีผู้ป่วย 6 ราย