Page 27 - วารสารกรมการแพทย์แผนไทยฯ ปีที่ 17 ฉบับที่ 3

J Thai Trad Alt Med Vol. 17 No. 3 Sep-Dec 2019 377

Qualitative and Quantitative Analysis of Ginger Rhizome Using Ultra Perfor-
mance Liquid Chromatographic Technique

Apirak Sakpetch , Peradhama Thiemthieprat, Duangpen Pattamadilok
*
Medicinal Plant Research Institute, Department of Medical Sciences, Ministry of Public Health, Nonthaburi 11000, Thailand
* Corresponding author: apirak.s@dmsc.mail.go.th

Abstract

The objective of this study is to develop the qualitative and quantitative analytical method of ginger rhizome
by monitoring the pungent ingredients including gingerols and shogaols by using Ultra Performance Liquid Chro-
matographic (UPLC) technique. For qualitative analysis of ginger, 300 mg of powdered ginger was macerated in
20.0 ml of methanol for 24 h. Supernatant solution was pipetted and filtered through the nylon syringe filter. 3 µl of
sample solution was injected into the chromatographic system consisting of Acquity BEH C18 2.1×50 mm, 1.7
TM
µm column and 40-65% of acetonitrile solution in water as mobile phase. Gradient elution was performed. Flow
rate was set at 0.6 ml/min. Chamber temperature of sample chamber and column were 35 and 40°C, respectively.
Detection was performed at the UV wavelength of 226 nm. 6 active compounds including 6-gingerol, 8-gingerol,
10-gingerol, 6-shogaol, 8-shogaol and 10-shogaol were detected at the retention times at 1.71, 2.39, 2.77, 2.45,
2.91 and 3.65 min, respectively. This system could be also used for determination of 6-gingerol content. The vali-
dation result of the developed method exhibited the linearity of calibration curve of 6-gingerol was in the range
of 0.0474-0.2758 mg/ml with coefficient of determination (R ) 0.9998. Accuracy and precision were in the range
2
of 100.68-101.19% and 0.43-0.51%, respectively. Limit of detection and limit of quantitation were 0.0038 and
0.0127 mg/ml, respectively. When 8 samples of ginger were analysed, the content of 6-gingerol was obtained in
the range of 0.50-1.49% w/w.
Key words: Ginger, Zingiber officinale Roscoe, gingerols, shogaols, UPLC

บทนำ� กลีบดอกและกลีบเลี้ยงอย่างละ 3 กลีบ เกสรตัวผู้

ขิง มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Zingiber officinale 6 อัน ผลกลมแข็ง ส่วนที่นำามาใช้ประโยชน์ทางยา
[2]
Roscoe เป็นพืชในวงศ์ Zingiberaceae ชื่อสามัญ คือ เหง้าขิง (rhizome) ประโยชน์ทางยาในบัญชียา

ว่า ginger ชื่ออื่น ๆ ได้แก่ ขิงแกลง ขิงแดง (จันทบุรี) หลักแห่งชาติมีทั้งในรูปยาเดี่ยวในการขับลมบรรเทา
ขิงเผือก (เชียงใหม่) สะเอ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) อาการท้องอืดท้องเฟ้อ และเป็นส่วนประกอบในตำารับ
[1]
เป็นพืชล้มลุก มีเหง้าใต้ดินขึ้นเป็นกอ เหง้ามีลักษณะ ยาหลายตำารับ เช่น ยาหอมอินทจักร์ ยาเบญจกูล ยาตรี

เป็นข้อ เนื้อในสีขาวหรือสีเหลืองอ่อน มีลำาต้นเทียมมี พิกัด ยาธรณีสันฑะฆาต เป็นต้น สารสำาคัญในเหง้า
[3]
้
กาบหรือโคนใบหุ้ม ใบเป็นใบเดี่ยวรูปหอก ปลายใบ ขิง คือ นำามันหอมระเหยซึ่งมีองค์ประกอบทางเคมี
สอบเรียวแหลม ออกเรียงสลับเป็นสองแถว ดอกสี หลักเป็นสารกลุ่ม sesquiterpene hydrocarbons
ขาว ออกเป็นช่อ ดอกมีกาบสีเขียวปนแดงห่อรองรับ ได้แก่ (-)-zingiberine, (+)-ar-curcumene, (-)-b-