Page 74 - Acrobat J Trad-21-3-2566

วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก Journal of Thai Traditional & Alternative Medicine
ปีที่ 21 ฉบับที่ 3 กันยายน-ธันวาคม 2566 Vol. 21 No. 3 September-December 2023

นิพนธ์ต้นฉบับ

การศึกษาประสิทธิผลของแผ่นเจลตำารับยาพอกท้องน้อยขับโลหิตต่ออาการ

ปวดประจำาเดือนในกลุ่มผู้ที่มีอาการโลหิตปกติโทษ

นาริตา สุพร , นูรอาซีกีน สาแม , นูรีฮาน เจ๊ะฮะ , พิรุณรัตน์ แซ่ลิ้ม , สุกาญจนา กำาลังมาก †,‡
†
*
*
*
* หลักสูตรการแพทย์แผนไทยบัณฑิต คณะวิทยาการสุขภาพและการกีฬา มหาวิทยาลัยทักษิณ วิทยาเขตพัทลุง ตำาบลบ้านพร้าว
อำาเภอป่าพะยอม จังหวัดพัทลุง 93110
† สาขาวิชาการแพทย์แผนไทย คณะวิทยาการสุขภาพและการกีฬา มหาวิทยาลัยทักษิณ วิทยาเขตพัทลุง ตำาบลบ้านพร้าว
อำาเภอป่าพะยอม จังหวัดพัทลุง 93110
‡ ผู้รับผิดชอบบทความ: ksukanjana@tsu.ac.th

บทคัดย่อ
บทน�ำและวัตถุประสงค์: ต�ำรับยำพอกท้องน้อยขับโลหิต เป็นต�ำรับยำในคัมภีร์แพทย์แผนไทยที่มีสมุนไพร
ช่วยลดอำกำรปวดประจ�ำเดือน จึงเหมำะที่จะน�ำมำเป็นสำรส�ำคัญในต�ำรับแผ่นเจลลดอำกำรปวดประจ�ำเดือน กำร
ศึกษำนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ทดสอบควำมคงตัว (2) ทดสอบกำรระคำยเคืองต่อผิวหนัง (3) ทดสอบประสิทธิผล
และ (4) ประเมินควำมพึงพอใจต่อแผ่นเจลต�ำรับยำพอกท้องน้อยขับโลหิตต่ออำกำรปวดประจ�ำเดือน
วิธีกำรศึกษำ: กำรเตรียมต�ำรับแผ่นเจลต�ำรับยำพอกท้องน้อยขับโลหิต ทดสอบควำมระคำยเคืองโดยใช้ patch
test ในผู้เข้ำร่วมวิจัยจ�ำนวน 30 คน ทดสอบประสิทธิผลในผู้เข้ำร่วมวิจัย 30 คน เป็นกำรศึกษำแบบไขว้ treatment 3
ชนิด คือ ต�ำรับยำพอกท้องน้อยขับโลหิต (YT) แผ่นเจล (G) และแผ่นเจลต�ำรับยำพอกท้องน้อยขับโลหิต (YT patch)
โดยประเมินระดับอำกำรปวดประจ�ำเดือนก่อนและหลังกำรใช้แผ่นเจลด้วยมำตรวัดควำมเจ็บปวด (visual analogue
pain scale) ประเมินที่เวลำ 30 นำที 1 ชั่วโมง และ 4 ชั่วโมง หลังจำกใช้แผ่นเจล
ผลกำรศึกษำ: พบว่ำสูตรที่ดีที่สุดจะมีสำรสกัดจำกใบเครือหมำน้อย 69.56% w/w สำรสกัดจำกต�ำรับยำพอก
ท้องน้อยขับโลหิต 17.40% w/w และเจลำติน 13.04% w/w จำกกำรทดสอบกำรระคำยเคืองพบว่ำไม่มีควำมระคำย
เคืองทำงผิวหนัง แผ่นเจลต�ำรับยำพอกท้องน้อยขับโลหิตสำมำรถลดอำกำรปวดประจ�ำเดือนอย่ำงมีนัยส�ำคัญทำงสถิติ
(p-value ≤ 0.05) เมื่อเทียบกับ treatment อื่น ระดับควำมพึงพอใจต่อแผ่นเจลต�ำรับยำพอกท้องน้อยอยู่ในระดับมำก
อภิปรำยผล: จำกรำยงำนวิจัยก่อนหน้ำพบว่ำ ส่วนประกอบในต�ำรับยำพอกท้องน้อยขับโลหิตมีฤทธิ์ในกำร
ยับยั้งกระบวนกำรสังเครำะห์สำรโพรสตำแกลนดิน ยับยั้งที่เอนไซม์ cyclooxygenase -1 และ cyclooxygenase -2 และ
ยังมีฤทธิ์ในกำรลดกำรอักเสบ
ข้อสรุป: แผ่นเจลต�ำรับยำพอกท้องน้อยขับโลหิตสำมำรถพัฒนำให้อยู่ในรูปแบบที่สะดวกในกำรใช้งำนและ
พกพำ โดยพบว่ำสำมำรถลดอำกำรปวดประจ�ำเดือนในผู้มีอำกำรโลหิตปกติโทษได้ และผู้ใช้มีควำมพึงพอใจระดับมำก

คำ�สำ�คัญ: อำกำรปวดประจ�ำเดือน, ต�ำรับยำพอกท้องน้อยขับโลหิต, เครือหมำน้อย, กำรสกัดโดยใช้คลื่น
ไมโครเวฟ

Received date 19/04/23; Revised date 23/09/23; Accepted date 13/12/23

557