Page 38 - วารสารกรมการแพทย์แผนไทยฯ ปีที่ 17 ฉบับที่ 3

388 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 17 ฉบับที่ 3 กันยายน-ธันวาคม 2562

gerol และ 6-shogaol ในตัวอย่างดังกล่าว คิดเป็น 2.39, 2.77, 2.45, 2.91 และ 3.65 นาที ตามลำาดับ
อัตราส่วนโดยเฉลี่ยเท่ากับ 1:1 ซึ่งมีความแตกต่างกับ และสามารถนำาวิธีดังกล่าวมาใช้ในการวิเคราะห์

ข้อกำาหนดของ USP DSC ที่กำาหนดให้ปริมาณ gin- เชิงปริมาณของขิงได้ โดยการวิเคราะห์ปริมาณสาร
gerols และ gingerdiones รวมกันไม่น้อยกว่า 6-gingerol ผลการทดสอบความใช้ได้ของวิธี พบว่า
้
ร้อยละ 0.8 โดยนำาหนัก และปริมาณ shogaols ไม่ กราฟมาตรฐานของ 6-gingerol มีความเป็นเส้นตรง
้
เกินร้อยละ 0.2 โดยนำาหนัก คิดเป็นอัตราส่วน 4:1 ซึ่ง ในช่วง 0.0474-0.2758 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร มีค่า
2
ข้อกำาหนดของ shogaols เป็น limit test เนื่องจาก coefficient of determination (R ) เท่ากับ 0.9998
ปริมาณสารกลุ่มดังกล่าวเป็นตัวบ่งชี้คุณภาพขิง โดย มีค่าความแม่นและความเที่ยงของวิธีวิเคราะห์อยู่ใน

ปริมาณสารกลุ่ม gingerols จะลดลงตามระยะ เกณฑ์การยอมรับ (%recovery อยู่ในช่วงร้อยละ
เวลาและอุณหภูมิของการเก็บรักษา และถูกเปลี่ยน 100.68-101.19, %RSD อยู่ในช่วงร้อยละ 0.43-0.51)
เป็นสารกลุ่ม shogaols โดยกระบวนการ dehy- ค่าขีดจำากัดของการตรวจพบและขีดจำากัดของการ

dration แต่เนื่องจากปริมาณสารกลุ่ม gin- หาปริมาณที่คำานวณได้ เท่ากับ 0.0038 และ 0.0127
[10]
gerols และ shogaols ที่ได้จากแต่ละภูมิประเทศจะ มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร ตามลำาดับ จากการวิเคราะห์

มีอัตราส่วนที่แตกต่างกัน ดังนั้น การจัดทำาข้อกำาหนด เชิงปริมาณในตัวอย่างขิง จำานวน 8 ตัวอย่าง พบว่า มี
ปริมาณสารสำาคัญในขิงไทย สำาหรับใช้ในการคัด ปริมาณสาร 6-gingerol อยู่ในช่วงร้อยละ 0.50-1.49
้
เลือกขิงที่มีคุณภาพเพื่อเข้าสู่กระบวนการผลิตยาหรือ โดยนำาหนัก (%RPD อยู่ในช่วงร้อยละ 0.30-2.72)
ผลิตภัณฑ์สุขภาพ จึงเป็นสิ่งสำาคัญ
สำาหรับในประเทศไทย ยังไม่มีข้อกำาหนด References

หรือเกณฑ์มาตรฐานของสารกลุ่ม gingerols และ 1. Office of Forest Herbarium, Forest and Plant Conserva-
tion Research Office, Department of National Parks,
shogaols ในขิง ดังนั้น ผลงานวิจัยนี้สามารถนำาไป Wildlife and Plant Conservation. Thai plant names Tem
ต่อยอดโดยการนำาไปศึกษาปริมาณสาร 6-gingerol Smitinand. Bangkok: National Office of Buddhism Print-
ing House; 2014. 828 p. (in Thai)
และสารกลุ่ม shogaols ในตัวอย่างขิงจำานวนมาก 2. Boonyaprapat N, Chokechaicharernporn O. Samunprai
ขึ้น เพื่อให้สามารถกำาหนดเป็นเกณฑ์มาตรฐานของ maipeunban (1). Bangkok: Prachachon Co. Ltd; 1996.
ปริมาณสารสำาคัญในขิงได้ 895 p. (in Thai)
3. National List of Essential Medicines A.E. 2018. Published
in Government Gazette on 19 January B.E. 2561 (2018).
ข้อสรุป (in Thai)
4. Soonthorncharoennon N, Ruengwisate N. Analysis,
การวิเคราะห์เชิงคุณภาพของขิงด้วยวิธี Ultra research quality of Thai crude drug. Bangkok: Concept

Performance Liquid Chromatography (UPLC) medicus Co. Ltd; 2008. 583 p. (in Thai)
5. The United State Phamacopoeial Convention. USP
ที่พัฒนาขึ้น สามารถตรวจพบสารที่เป็นองค์ประกอบ Dietary Supplements Compendium. Vol. 1. 2015:1146-50.

ทางเคมีที่สำาคัญในขิงทั้ง 6 ชนิด ได้แก่ 6-gingerol, 6. Department of Medical Sciences. Thai Herbal Pharmaco-
poeia 2018. Bangkok: Keawjawjom Printing & Publishing
8-gingerol, 10-gingerol, 6-shogaol, 8-shogaol Suan Sunandha Rajabhat University; 2018. 172-9.
และ 10-shogaol ที่ retention time เท่ากับ 1.71, 7. Pattamadilok D, Sakpetch A, Thiemthieprat P. Final