Page 32 - คู่มือการดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้ายแบบประคับประคอง(Palliative Care) แบบบูรณาการ
P. 32
แนวคิด หลักการ องค์ความรู้พื้นฐาน 31
4. ใส่น�้าให้ท่วมตัวยาใหม่อีกครั้ง ต้มให้เดือดนาน 15 นาที แล้วรินน�้ายาเก็บไว้รวมกับของเก่า
(ครั้งที่ 3) ส่วนกากยาที่เหลือให้น�าไปเทที่ต้นไม้โพธิ์
วิธีรับประทาน รับประทานตามก�าลัง ให้รับประทานยาแต่พอก�าลังของผู้ป่วยหรือให้รับประทานแต่น้อยก่อน
เมื่อรู้ฤทธิ์แลก�าลังยาแล้วจึงปรับเพิ่มหรือลดการรับประทานยา โดยปกติรับประทานครั้งละ
200 มล. (1 ถ้วยกาแฟมีหู) ก่อนอาหาร 3 เวลา (อุ่นยาอย่างน้อยวันละ 1 ครั้งไว้รับประทาน
เรื่อยๆ) และให้สวดพระคาถาสักกัตวาฯ 3 จบก่อนรับประทานยาทุกครั้ง เมื่อหมดน�้ายา
ก็ให้ท�าใหม่ไม่เกิน 5 หม้อ (หากว่ามะเร็งลุกลามไปมาก ให้รับประทานยาเพิ่มขึ้นอีกในแต่ละมื้อ
และอาจจะต้องรับประทานเพิ่มอีกหลายหม้อ)
2) ต�ารับยาสมานฉันท์
ส่วนประกอบตัวยา ก�าลังเสือโคร่ง ม้ากระทืบโรง ช้างน้าว กระจ้อนเน่า ตะไคร้ต้น ขันทองพยาบาท
ย่านางแดง ฝางแดง ฟ้าทะลายโจร แฮ่ม เสมอภาค
วิธีท�า ต้มให้เดือดนาน 15 นาที รินเอาน�้าดื่ม
วิธีรับประทาน ครั้งละ 1 แก้วกาแฟ (200 มล.) ก่อนอาหาร วันละ 3 ครั้ง
สรรพคุณ ลดการอักเสบแบบเรื้อรัง มีฤทธิ์ต่อมะเร็งตับและท่อน�้าดี ต้านอนุมูลอิสระ
2. ต�ารับยารักษาอาการไม่สุขสบาย (โรคแทรก โรคตาม อาการแทรกซ้อนที่รบกวนผู้ป่วย)
(1) ต�ารับยารักษาอาการไข้ ยาแก้ไข้มีหลายต�ารับเพื่อน�าไปใช้ให้ตรงกับสาเหตุที่ท�าให้เกิดไข้นั้นๆ ได้อย่าง
เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละราย ดังนี้
1) ยาแก้ไข้แทรกซ้อน ตะครั่นตะครอเนื้อตัว จากอุตุสมุฎฐาน (อากาศเปลี่ยนแปลง)
ต�ารับที่ 1 ยาจันหฤทัย (คัมภีร์ตักศิลาในต�าราแพทย์ศาสตร์สงเคราะห์, 2504)
ส่วนประกอบตัวยา จันทน์ทั้งสาม กฤษณา กระล�าพัก ขอนดอก แก่นพรม หัวมหากาฬ ชะเอมเทศ เนระพูสี
มวกแดง หวายตะคร้า หนักสิ่งละ 1 บาท (15 กรัม) โกฐสอ โกฐพุงปลา โกฐจุฬาลัมพา
โกฐก้านพร้าว โกฐหัวบัว ดอกพิกุล ดอกบุนนาค ดอกสารภี ดอกมะลิ เกสรบัวหลวง
หวายตะมอย พิษนาศน์ หนักสิ่งละ 2 สลึง (7.5 กรัม) อ�าพัน 1 สลึง (3.75 กรัม) ชะมด
พิมเสน สิ่งละ 1 เฟื้อง (1.89 กรัม)
วิธีท�า บดเป็นผง
วิธีรับประทาน ครั้งละ 1-2 ช้อนชา ละลายน�้าดอกไม้ 3 เวลาก่อนอาหาร และก่อนนอน หรือเวลามีอาการ
สรรพคุณ แก้พิษไข้ พิษกาฬ ที่เป็นต้นเหตุของโรคที่เกี่ยวกับตับ แก้ไข้เพื่อสันนิบาต ให้จับสะท้านร้อน
สะบัดหนาว แก้ไข้ทั้งปวง เป็นยาครอบไข้ ช่วยบ�ารุงร่างกาย ป้องกันไม่ให้เชื้อโรคแทรก
เข้าสู่อวัยภายใน และไม่กลับมาเป็นซ�้าอีก
ต�ารับที่ 2 ยาประสะจันทน์แดง (ยาสามัญประจ�าบ้านแผนโบราณ, 2556)
ส่วนประกอบตัวยา รากเหมือดคน รากมะปรางหวาน รากมะนาว เปราะหอม โกศหัวบัว จันทน์เทศ
ฝางเสน หนักสิ่งละ 4 ส่วน เกสรบัวหลวง ดอกบุนนาค ดอกสารภี ดอกมะลิ
หนักสิ่งละ 1 ส่วน จันทน์แดง หนัก 32 ส่วน
วิธีท�า ชนิดเม็ด บดเป็นผง ท�าเป็นเม็ด หนักเม็ดละ 0.25 กรัม
ชนิดแคปซูล บดเป็นผง บรรจุผงยาแคปซูลละ 0.25 กรัม
สรรพคุณ แก้ไข้ตัวร้อน กระหายน�้า
วิธีรับประทาน ชนิดผง เด็กอายุ 6-12 ปี ครั้งละ ครึ่ง ช้อนชา ละลายน�้าสุกหรือน�้าดอกมะลิ
ผู้ใหญ่ ครั้งละ 1 ช้อนชา ละลายน�้าสุกหรือน�้าดอกมะลิ ทุก 3 ชั่วโมง
ชนิดเม็ด เด็กอายุ 6-12 ปี ครั้งละ 1-2 เม็ด
ผู้ใหญ่ ครั้งละ 2-4 เม็ด
