Page 12 - ชุดตำราภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทยฉบับอนุรักษ์ ตำรับยาแผนไทยของชาติที่เข้าตัวยากัญชา
P. 12
ความส�าคัญ
ของชุดต�าราภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทย ฉบับอนุรักษ์:
ต�ารับยาแผนไทยของชาติที่เข้าตัวยากัญชา
กัญชา เป็นชื่อพืชที่มีชื่อวิทยำศำสตร์ว่ำ Cannabis sativa L. ในวงศ์ Cannabaceae เป็นพืชที่มนุษย์
รู้จักใช้ประโยชน์มำอย่ำงยำวนำน ไม่ว่ำจะใช้ล�ำต้นเป็นเส้นใย ใช้ใบและเรือนช่อดอกเพศเมีย กินเป็นอำหำรและยำ
หรือใช้สูบเป็นเครื่องหย่อนใจ พืชกัญชำมีชื่อสำมัญหลำยชื่อ เช่น cannabis, hemp, Indian hemp,
ganja, marihuana, marijuana เป็นพืชล้มลุกปีเดียว ดอกแยกเพศต่ำงต้น (dioecious) แต่อำจพบพืชกัญชำ
ที่เป็นแบบดอกแยกเพศร่วมต้น (monoecious) ได้ มีถิ่นก�ำเนิดอยู่ในทวีปเอเชีย แล้วแพร่ไปทั่วโลก สำรองค์ประกอบ
9
เคมีในกัญชำที่ส�ำคัญมีสำรกลุ่มแคนนำบินอยด์ (cannabinoids) ที่ส�ำคัญ เช่น Δ - เททระไฮโดรแคนนำบินอล
[Δ -tetrahydrocannabinol (Δ -THC)], แคนนำบิไดออล (cannabidiol, CBD), แคนนำบินอล (cannabinol,
9
9
CBN), แคนนำบิเจอรอล (cannabigerol, CBG) สำรกลุ่มเทอร์พีนอยด์ เป็นต้น สำร Δ -THC เป็นสำรที่ออกฤทธิ์
9
ต่อระบบประสำทส่วนกลำง พบมำกในช่อดอกเพศเมีย ในปัจจุบันพืชกัญชำเป็นพืชปลูกในเขตร้อนและเขตอบอุ่น
ทั่วทุกทวีปของโลก โดยมีกำรพัฒนำสำยพันธุ์เพื่อให้เหมำะสมกับกำรใช้ประโยชน์เป็นเส้นใยหรือใช้เป็นยำบ�ำบัดโรค
ภาพที่ 1 ต้นกัญชำ
กองคุ้มครองและส่งเสริมภูมิปัญญาการแ
กองคุ้มครองและส่งเสริมภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทยและแพทย์พื้นบ้านไทยพทย์แผนไทยและแพทย์พื้นบ้านไทย -ฉ-