Page 80 - แนวทางการดูแลผู้ป่วยมะเร็งระยะท้ายฯ

80 แนวทางการดููแลผูู้�ป่่วยมะเร็งระยะท�ายแบบป่ระคัับป่ระคัองแบบบูรณาการ

8. กำรไม่ใช้ (Withhold) หัร่อกำรย์ุติกำรใช้ (Withdraw) เคำร่่องม่อทำง

กำรแพทย์์ในำกำรพย์ุงช่พผูู้้ป่วย์ 10

ผูู้�ป่่วยหรือคัรอบคัรัวสำามารถีร�องขอให�ยุติการรักษาที�ไม�น�าจิะเกิดูป่ระโยชน์ (Potentially Inappropriate
Treatment) ไดู� โดูยการรักษาดูังกล�าว คัือ การรักษาทางการแพทย์ที�มีเจิตนาให�หายขาดู แต�มีโอกาสำเกิดูโทษแก�
ผูู้�ป่่วยมากกว�าโอกาสำที�จิะเกิดูป่ระโยชน์ ซิ่ำ�ายังสำร�างคัวามทุกข์ทรมานแก�ผูู้�ป่่วย รวมทั�งเป่็นการรักษาที�เป่็นการยื�อชีวิต
ของผูู้�ป่่วยออกไป่เท�านั�น การไม�ใช�หรือการยุติการใช�เคัรื�องมือทางการแพทย์เพื�อพยุงชีพไม�ใช�การฆ�าผูู้�ป่่วย ไม�ใช�
การุณยฆาต (Euthanasia) เพราะในวาระนั�นผูู้�ป่่วยอยู�ไดู�เพราะเคัรื�องมือทางการแพทย์ หากไม�มีเคัรื�องมือทาง
การแพทย์ผูู้�ป่่วยก็จิะตายจิากพยาธิิสำภาพของโรคั ดูังนั�นการใช�เคัรื�องมือทางการแพทย์ในการพยุงชีพผูู้�ป่่วยไว�จิึงเหมือน

เป่็นการยื�อคัวามตายเอาไว�เท�านั�น 11
ในทางจิริยธิรรมการดููแลแบบป่ระคัับป่ระคัองในระดูับสำากล การไม�ใช�หรือการยุติการใช�เคัรื�องมือทาง
การแพทย์เพื�อพยุงชีพไม�มีคัวามแตกต�างกัน เพราะการใช�เคัรื�องมือหรืออุป่กรณ์ทางการแพทย์นี�ไม�มีป่ระโยชน์กับ
อาการของผูู้�ป่่วยแล�ว ดูังนั�นการไม�ใช�หรือการใช�เคัรื�องมือทางการแพทย์จิึงมีคั�าเท�ากัน เนื�องจิากไม�ทำาให�เกิดูป่ระโยชน์
กับผูู้�ป่่วยทั�งยังสำร�างคัวามทุกข์ทรมานให�แก�ผูู้�ป่่วยดู�วย และไม�คัวรให�ญาติเป่็นผูู้�ถีอดูเคัรื�องมือทางการแพทย์เอง เพราะ
ญาติไม�มีคัวามรู�ทางการแพทย์ ซิ่ึ�งหากญาติถีอดูเองอาจิจิะทำาให�เกิดูอันตรายต�อผูู้�ป่่วยไดู�
ขั�นตอนในเรื�องการไม�ใช�หรือเรื�องการยุติการใช�เคัรื�องมือทางการแพทย์เพื�อพยุงชีพ คัือ
1. จิะต�องทำาคัวามเข�าใจิกับบุคัลากรของโรงพยาบาลทั�งในระดูับนโยบายและระดูับป่ฏิิบัติการให�มีคัวามรู�
คัวามเข�าใจิในเรื�องการดููแลแบบป่ระคัับป่ระคัองและการไม�ใช�หรือการยุติการใช�เคัรื�องมือทางการแพทย์เพื�อพยุงชีพ

ว�ามีวัตถีุป่ระสำงคั์ในการดูำาเนินการเพื�อให�ผูู้�ป่่วยตายตามธิรรมชาติ ไม�ใช�การทอดูทิ�งผูู้�ป่่วย ไม�ใช�การการุณยฆาตผูู้�ป่่วย
แต�คัือการให�ผูู้�ป่่วยตายตามธิรรมชาติโดูยไม�ถีูกเหนี�ยวรั�งหรือยื�อชีวิตจิากการใช�เคัรื�องมือหรือเทคัโนโลยีทางการแพทย์
ในการยื�อชีวิต
2. ต�องสำื�อสำารและเตรียมคัวามพร�อมกับญาติ (หรือผูู้�ป่่วยในกรณีที�ยังมีสำติสำัมป่ชัญญะอยู�) ให�ยอมรับการตายตาม
ธิรรมชาติ และชี�ให�เห็นว�าการไม�ใช�หรือการยุติการใช�เคัรื�องมือทางการแพทย์เพื�อพยุงชีพ ไม�ใช�การทอดูทิ�งผูู้�ป่่วย ไม�ใช�
การการุณยฆาต แต�คัือการให�ผูู้�ป่่วยตายตามธิรรมชาติโดูยไม�ถีูกเหนี�ยวรั�งหรือยื�อชีวิตจิากการใช�เคัรื�องมือทางการแพทย์
ในการยื�อชีวิต เคัรื�องมือทางการแพทย์เหล�านี�ไม�เกิดูป่ระโยชน์กับผูู้�ป่่วยและจิะทำาให�เกิดูคัวามทุกข์ทรมาน และแม�จิะ

ไม�ใช�หรือยุติการใช�เคัรื�องมือทางการแพทย์ แต�ผูู้�ป่่วยยังคังไดู�รับการดููแลแบบป่ระคัับป่ระคัองจินกระทั�งวาระสำุดูท�าย
ของชีวิต ไม�ไดู�ทอดูทิ�งแต�อย�างใดู
3. ในกรณีที�ญาติเป่็นผูู้�แสำดูงเจิตนาขอไม�ใช�หรือให�ยุติการใช�เคัรื�องมือทางการแพทย์ เพื�อพยุงชีพแทนผูู้�ป่่วย
ญาติจิะต�องลงนามอนุญาตให�บุคัลากรดู�านสำุขภาพดูำาเนินการ โดูยบุคัลากรดู�านสำุขภาพจิะต�องแจิ�งหัตถีการและ
กระบวนการในการดูำาเนินการให�ญาติรับทราบ ซิ่ึ�งญาติทั�งหมดูจิะต�องเห็นดู�วย หากยังมีข�อสำงสำัยหรือไม�เห็นดู�วย
จิะต�องสำร�างคัวามเข�าใจิเพื�อให�ทุกฝ่่ายเห็นพ�องตรงกันทั�งหมดู
4. การยุติการใช�เคัรื�องมือทางการแพทย์เพื�อพยุงชีพ ไม�ใช�การยุติการใช�ทันทีหรือถีอดูเคัรื�องช�วยหายใจิทันที
แต�จิะมีวิธิีการในการดูำาเนินการโดูยหลักการคัือ จิะต�องคั�อยๆ ลดูการใช�เคัรื�องมือทางการแพทย์ที�พยุงชีพผูู้�ป่่วยหรือลดู
ป่ริมาณก�าซิ่ออกซิ่ิเจินลงไป่เรื�อยๆ ซิ่ึ�งเหล�านี�จิะใช�เวลาป่ระมาณ 2-3 วัน จินกระทั�งแม�จิะมีเคัรื�องมือทางการแพทย์

ติดูตัวผูู้�ป่่วยแต�ก็ไม�มีการใช�งานแล�ว กล�าวคัือ มีเคัรื�องมือทางการแพทย์ติดูตัวผูู้�ป่่วยแต�ไม�ไดู�ใช�งาน โดูยกระบวนการ

10 ผูู้�เขียนสำรุป่คัวามมาจิาก สำรุป่การสำัมมนาวิชาการ “ไม�ใสำ�เคัรื�อง ถีอดูเคัรื�องช�วยหายใจิ ทำาไดู�เพียงใดู ในระยะท�ายของชีวิต (Withholding and
withdrawing of life-sustaining treatment)”
11 อ�างแล�วในเชิงอรรถีที� 1