Page 51 - แนวทางการดูแลผู้ป่วยมะเร็งระยะท้ายฯ
P. 51
การดููแลระยะใกล้เสีียชีีวิิต และการดููแลภายหลังเสีียชีีวิิต 51
การดููแลในช�วงนี� เน�นการดููแลให�ผูู้�ป่่วยสำุขสำบายเช�นเดูียวกับการดููแลผูู้�ป่่วยระยะสำุดูท�าย
การ
การสำูญเสำียคัวามรู�สำึกรับรู� 24 - 48 ชั�วโมงก�อนเสำียชีวิต สำูญเสำียคัวามรู�สำึกรับรู� 24 - 48 ชั�วโมงก�อนเสำียชีวิต เรียงตามลำาดูับ ดูังนี�
- การสำูญเสำียคัวามอยากอาหารและนำ�า
- การสำูญเสำียคัวามสำามารถีในการพูดู
- การสำูญเสำียคัวามสำามารถีในการมองเห็น
- การสำูญเสำียการไดู�ยินและป่ระสำาทสำัมผู้ัสำ
การ
การสำูญเสำียคัวามอยากอาหารและนำ�าสำูญเสำียคัวามอยากอาหารและนำ�า
ผูู้�ป่่วยระยะท�ายจิะมีคัวามต�องการอาหารลดูลง สำัมพันธิ์กับการมีกิจิกรรมที�ลดูลง ผูู้�ป่่วยจิะเบื�ออาหาร ไม�มี
คัวามหิว รับป่ระทานอาหารไดู�น�อยลง ซิ่ึ�งเป่็นเรื�องป่กติที�ต�องเกิดูขึ�นแม�ว�าผูู้�ป่่วยจิะไดู�รับการดููแลให�รับป่ระทานอาหาร
อย�างเต็มที� การฝ่่นให�อาหารอาจิมีผู้ลเสำียหลายป่ระการ ในรายผูู้�ป่่วยที�ไม�สำามารถีกลืนอาหารไดู�เอง การพยายามให�
อาหารทางสำายให�อาหารอาจิไม�มีป่ระโยชน์ การไดู�รับนำ�าและอาหารหรือนำ�าเกลือลดูลงอาจิช�วยลดูอาการท�องมานและ
ภาวะบวม ทำาให�ผูู้�ป่่วยไม�มีอาการแน�นอึดูอัดูในท�อง ลดูคัวามทุกข์ทรมาณ ลดูอาการคัลื�นไสำ�อาเจิียน คัวามเบื�ออาหาร
ที�เกิดูขึ�นเป่็นผู้ลดูีกับผูู้�ป่่วยมากกว�าผู้ลเสำีย เพราะจิะทำาให�มีสำารคัีโตนในร�างกายเพิ�มขึ�น ทำาให�คัวามเจิ็บป่วดูบรรเทา
ลง ผูู้�ป่่วยจิะรู�สำึกสำุขสำบายมากขึ�น จิึงคัวรแนะนำาให�คัรอบคัรัวเข�าใจิผู้ลเสำียจิากการฝ่่นหรือรบเร�าให�ผูู้�ป่่วยรับป่ระทาน
อาหารในวาระท�ายของชีวิต และเข�าใจิว�า ผูู้�ป่่วยไม�ไดู�อดูอาหารจินตาย แต�เพราะร�างกายผูู้�ป่่วยไม�สำามารถีรับอาหาร
ไดู�ต�อไป่
ในระยะใกล�เสำียชีวิตผูู้�ป่่วยจิะดูื�มนำ�าน�อยลง อาจิจิิบนำ�าเพียงเล็กน�อย หรือไม�ดูื�มนำ�าเลยก็ไดู� ไตของผูู้�ป่่วยจิะเริ�ม
ทำางานลดูลงหรือไม�ทำางาน มีป่ัสำสำาวะลดูลง การให�นำ�าเกลืออาจิทำาให�มีภาวะคัั�งนำ�า มีเสำมหะมาก ทำาให�มีนำ�าท�วมป่อดู
ทำาให�หายใจิลำาบาก ภาวะขาดูนำ�าที�เกิดูขึ�นเมื�อใกล�เสำียชีวิตไม�ทำาให�ผูู้�ป่่วยทรมาณมากขึ�น ตรงกันข�ามกลับเป่็นผู้ลดูีต�อ
ผูู้�ป่่วยมากกว�า โดูยกระตุ�นให�มีการหลั�งสำารเอ็นดูอร์ฟ้ินทำาให�ผูู้�ป่่วยรู�สำึกดูีขึ�น
การ
การสำูญเสำียคัวามสำามารถีในการพูดูและการมองเห็นสำูญเสำียคัวามสำามารถีในการพูดูและการมองเห็น
ผูู้�ป่่วยจิะสำูญเสำียการสำื�อสำาร มองสำิ�งต�างๆ อย�างไม�มีคัวามหมาย ผูู้�ดููแลจิะเข�าใจิว�าผูู้�ป่่วยไม�รับรู�อะไรแล�ว
แต�คัวามจิริงผูู้�ป่่วยบางรายอาจิมีป่ระสำาทรับฟ้ังทำางานไดู�ดูีอยู� และสำามารถีรับรู�สำิ�งที�คันรอบข�างพูดูคัุยไดู� การดููแล
จิึงไม�คัวรพูดูคัุยในสำิ�งที�จิะทำาให�ผูู้�ป่่วยไม�สำบายใจิ หรือก�อให�เกิดูคัวามกังวลหรือคัวามห�วงใย ไม�คัวรร�องไห�ฟู้มฟ้าย
คัวรพูดูคัุยแต�สำิ�งที�ดูีๆ เช�น คัวามดูีที�ผูู้�ป่่วยเคัยทำา คัวามรู�สำึกดูีๆ ที�มีต�อผูู้�ป่่วย
การสำูญเสำียการไดู�ยินและป่ระสำาทสำัมผู้ัสำสำูญเสำียการไดู�ยินและป่ระสำาทสำัมผู้ัสำ
การ
การไดู�ยินและป่ระสำาทสำัมผู้ัสำจิะเป่็นอวัยวะรับรู�คัวามรู�สำึกที�เสำียไป่หลังสำุดู การดููแลผูู้�ป่่วยในระยะท�ายนี�
จิึงคัวรเป่็นการดููแลผูู้�ป่่วยให�สำุขสำบาย โดูยใช�การสำัมผู้ัสำ การลูบคัลำา การนวดู เพื�อให�ผูู้�ป่่วยผู้�อนคัลาย
อาการช�วง 24 ชั�วโมง ถีึงนาทีสำุดูท�ายของชีวิต ช�วง 24 ชั�วโมง ถีึงนาทีสำุดูท�ายของชีวิต
อาการ
ในระยะที�ผูู้�ป่่วยสำูญเสำียคัวามรู�สำึกตัวไป่ ช�วงนี�จิะอยู�ในคัวามทรงจิำาของคัรอบคัรัวไป่ตลอดูชีวิต และการเสำียชีวิต
ที�บ�านอย�างไร มีคัวามสำำาคััญอย�างยิ�งต�อชีวิตที�เหลืออยู�ของคันอื�นๆ ในคัรอบคัรัว ผูู้�ป่่วยบางรายเสำียชีวิตอย�างสำงบ
ผูู้�ป่่วยบางรายอาจิมีอาการดูังนี�
- อาการเพ�อ สำับสำน กระสำับกระสำ�าย
- การร�องคัรวญคัราง
- ภาวะหายใจิเสำียงดูัง มีสำียงคัรืดูคัราดูในลำาคัอ เสำมหะมาก
- หายใจิลำาบาก
- ชีพจิรเบาลงมาก คัลำาไดู�บ�าง ไม�ไดู�บ�าง
- กล�ามเนื�อกระตุก
- ผู้ิวหนังซิ่ีดูและเย็นลง
