Page 30 - วารสารการแพทย์แผนไทยฯ ปีที่ 18 ฉบับที่ 3

462 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 18 ฉบับที่ 3 กันยายน-ธันวาคม 2563

= 4.4 ± 0.15%) มาทดสอบฤทธิ์ต้านการอักเสบใน 40 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม ตามลำาดับ และสามารถลด
อุ้งเท้าหนูที่ถูกเหนี่ยวนำาให้เกิดการอักเสบด้วยสาร อัตราการเลียในช่วงเฟสแรกได้ 30.43 และ 37.53% ใน

carrageenan พบว่าที่ขนาด 100 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม เฟสสองได้ 32.27 และ 60.96% ที่ขนาด 200 และ 400
[32]
สามารถลดการบวมที่อุ้งเท้าหนูได้ 73% เมื่อนำาสาร มิลลิกรัมต่อกิโลกรัมตามลำาดับ สรุปได้ว่าสาร ger-
สกัดเหง้าว่านมหาเมฆชั้นเอทานอลมาทำาการทดสอบ macrone แสดงฤทธิ์ระงับการอักเสบได้ดีทั้งในการ

ฤทธิ์ต้านการอักเสบในหลอดทดลอง (in vitro) โดย ทดลองด้วยวิธี acetic acid-induced writhing และ
วิธีการทดสอบ erythrocyte membrane stabili- วิธี formalin-induced licking โดยการออกฤทธิ์ผ่าน
zation และทำาการทดสอบในสัตว์ทดลอง (in vivo) ทางระบบประสาทส่วนกลางและส่วนปลายได้ และมี
[34] ้
โดยวิธีการเหนี่ยวนำาให้อุ้งเท้าหนูขาวเกิดการอักเสบ ความเป็นไปได้ที่จะมีฤทธิ์ลดการอักเสบได้ดี นำามัน
ด้วยสาร carrageenan พบว่า สาร positive con- จากเหง้าว่านมหาเมฆมีสาร camphor (29.39%) และ
[35]
trol (indomethacin) มีฤทธิ์ต้านการอักเสบด้วย สาร germacrone (21.21%) เมื่อทำาการศึกษาสาร
วิธี erythrocyte membrane stabilization ดีกว่า พฤกษเคมีจากเหง้าว่านมหาเมฆที่สกัดด้วย methyl
สารสกัดชั้นเอทานอลของเหง้าว่านมหาเมฆ โดยมีค่า tert-butyl ether (MTBE) และระบบเมทานอล/

EC เท่ากับ 26.4 ± 2.9 และ 47.8 ± 1.6 มิลลิกรัม คลอโรฟอร์ม (methanol/chloroform) แล้วทำาการ
50
ต่อมิลลิลิตร ตามลำาดับ ส่วนผลการทดสอบด้วยวิธี วิเคราะห์ด้วยเทคนิค gas chromatography–mass
การเหนี่ยวนำาให้อุ้งเท้าบวมด้วยสาร Carrageenan spectrometry (GC-MS) พบว่าเมื่อสกัดด้วย MTBE

พบว่าสารสกัดชั้นเอทานอลที่ขนาด 100 มิลลิกรัม มีสาร camphor 0.52% และสาร germacrone 0.45%
ต่อมิลลิลิตร (8.26 ± 0.50) สามารถลดค่าพื้นที่ใต้ และเมื่อสกัดด้วยคลอโรฟอร์ม (ตัวทำาละลายไม่มีขั้ว)

กราฟ (area under the curve หรือ AUC) ได้อย่าง พบสาร camphor 0.67% และสาร germacrone
มีนัยสำาคัญ เมื่อเปรียบเทียบกับกลุ่มควบคุม (10.01 1.41% แต่เมื่อทำาการสกัดด้วยเมทานอล (ตัวทำาละลาย
[33]
± 0.33) และกลุ่ม drug control (6.50 ± 0.10) ที่มีขั้วสูง) จะไม่พบสารดังกล่าว [36]
ผลการทดสอบฤทธิ์ระงับปวดโดยการเหนี่ยวนำาด้วย
กรดอะซิติกและฟอร์มาลินในหนูขาวเล็กชนิด Swiss 5. ก�รบูร
albino พบว่าสารสกัดชั้นเมทานอลที่ขนาด 200 และ การบูร (Camphor) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Cin-

400 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม สามารถลดอัตราการบิด namomum camphora อยู่ในวงศ์ Lauraceae
และงอลำาตัวได้ เท่ากับ 37.50 และ 45.31% ลดอัตรา การบูรมีลักษณะเป็นผลึกที่แทรกอยู่ในเนื้อไม้ของ
การเลียในเฟสแรกได้ เท่ากับ 33.27 และ 38.13% และ ต้นการบูร ที่เกิดอยู่ทั่วไปทั้งต้น สรรพคุณเนื้อไม้
[37]
ในเฟสสองได้ เท่ากับ 69.72 และ 73.71% ตามลำาดับ เปลือกและราก นำามากลั่นจะได้ “การบูร’’ รสร้อน
และสาร germacrone ที่แยกได้จากการทำา vacuum ปร่าเมา ใช้ทาถูนวดแก้ปวด แก้เคล็ดบวม ขัดยอก

[37]
liquid chromatography (VLC) และ open column แพลง แก้ปวดขัดตามเส้นประสาท การบูรที่ขนาด
chromatography สามารถลดอัตราการบิดและงอลำา 3, 10 และ 30 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร สามารถลดการ
ตัวได้ 22.66, 34.77 และ 51.17% ที่ขนาด 10, 20 และ เคลื่อนที่ของเซลล์เม็ดเลือดขาว (leukocyte migra-