Page 27 - วารสารการแพทย์แผนไทยฯ ปีที่ 18 ฉบับที่ 3

J Thai Trad Alt Med Vol. 18 No. 3 Sep-Dec 2020 459

7-(4-hydroxyphenyl)-1-phenyl-(1E)-1-heptene อย่างไรก็ตามว่านชักมดลูกมีข้อห้ามใช้ในสตรีมีครรภ์
และสาร 7-(3,4-dihydroxyphenyl)-5-hydroxy- หญิงให้นมบุตร หรือเด็กเล็ก และไม่ควรใช้ติดต่อกัน

1-phenyl-(1E)-1-heptene) ยังสามารถยับยั้งการ เป็นระยะเวลานาน หรือรับประทานเกินขนาดที่ระบุไว้
[11]
อักเสบได้อีกด้วย นอกจากนี้มีการศึกษา พบว่า สาร เพราะอาจทำาให้เกิดอาการปวดท้อง ผู้ป่วยที่มีปัญหา
้
สกัดเหง้าว่านชักมดลูกชั้นเฮกเซน สามารถยับยั้งการ ท่อนำาดีอุดตันไม่ควรใช้ เนื่องจากว่านชักมดลูกมีฤทธิ์
้
้
หลั่ง Nitric oxide (NO) จากเซลล์คำาจุนประสาทของ กระตุ้นการหลั่งนำาดี และอาจทำาให้เกิดอาการเสียด
้
[16]
หนูขาวใหญ่ชนิด microglia ที่ถูกกระตุ้นด้วย lipo- ท้องในผู้ป่วยที่เป็นนิ่วในถุงนำาดีได้
polysaccharide (LPS) ได้ดี และยังสามารถยับยั้ง
การแสดงออกของยีน monocyte chemoattractant 2. ไพล
protein-1 (MCP-1) และ IL-6 ในระดับ messenger ไพล (Phlai) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Zingiber
[12]
ribonucleic acid (mRNA) ได้อีกด้วย ในส่วนของ montanum (J. Koenig) Link ex A. Dietr. หรือ
สารเคมีที่เป็นองค์ประกอบมีการวิจัยหาสารออกฤทธิ์ ชื่อพ้อง Zingiber cassumunar อยู่ในวงศ์ Zingi-
[17]
ยับยั้งการอักเสบของว่านชักมดลูก โดยแยกสารเดี่ยว beraceae ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ของไพลเป็น
้
จากการสกัดว่านชักมดลูกด้วยเฮกเซน พบสารเดี่ยว ไม้ล้มลุก มีเหง้าใต้ดิน เปลือกนอกสีนำาตาลแกมเหลือง
นั่นคือ สาร 1,7-diphenyl-(4E,6E)-4,6-heptadien- เนื้อในสีเหลืองแกมเขียว มีกลิ่นเฉพาะ และแทงหน่อ
3-ol สามารถยับยั้ง NO และ prostaglandin E2 หรือลำาต้นเทียมขึ้นเป็นกอ สรรพคุณของไพลแบ่ง
[18]
(PGE2) ซึ่งเป็นสารสื่อกลางการอักเสบ (proinflam- ตามส่วนที่ใช้ ได้แก่ เหง้า รสฝาดขื่นเอียน ขับระดู
matory cytokines) ผ่านการยับยั้งการแสดงออกของ แก้เหน็บชา แก้ปวดท้อง แก้บิดมูกเลือด ขับลม แก้

ยีน inducible NO synthase (iNOS) และ cyclo- ท้องเสีย แก้ลำาไส้อักเสบ ขับเลือดร้าย แก้มุตกิดระดู
[13]
oxyganse-2 (COX-2) ตามลำาดับ ส่วนการทดลอง ขาว แก้อาเจียน แก้ปวดฟัน แก้อาเจียนโลหิต แก้เด็ก
ในสัตว์ทดลองของสารอัลนัสโตน (alnustone) ที่แยก เป็นไข้สูงตัวสั่นตาเหลือก แก้เคล็ดขัดยอก ข้อเท้า

ได้จากเหง้าของว่านชักมดลูก พบว่าสารอัลนัสโตน แพลง แก้โรคผิวหนัง แก้ฝี ทาเคลือบแผลป้องกัน
(alnustone) มีฤทธิ์ระงับการอักเสบในระยะกึ่งเรื้อรัง การติดเชื้อ ดูดหนอง สมานแผล แก้ปวดเมื่อยกล้าม
[19]
ได้ดีโดยยับยั้งการเกิด granuloma ซึ่งออกฤทธิ์ได้ดี เนื้อ เป็นยาชาเฉพาะที่ ปัจจุบันไพลได้ถูกบรรจุใน
พอ ๆ กับเพรดนิโซโลน (prednisolone) นอกจากนี้ บัญชียาหลักแห่งชาติ พ.ศ. 2561 อยู่ในรูปแบบยา
[14]
้
มีการศึกษาแบบมีกลุ่มควบคุม (case-control study) ครีมและนำามัน จากการสืบค้นในฐานข้อมูลต่าง ๆ พบ
ถึงผลของว่านชักมดลูก ในผู้ป่วยภาวะมดลูกหย่อน ว่า ไพล มีสาร compound D หรือสาร (E)-4-(3’,4’-

โดยให้รับประทานเหง้าว่านชักมดลูกแห้งบด ขนาด dimethoxyphenyl) but-3-en-2-ol ซึ่งมีฤทธิ์ต้าน
7 กรัมต่อวัน เป็นเวลา 10 วัน เปรียบเทียบกับกลุ่ม การอักเสบในระดับสัตว์ทดลอง โดยออกฤทธิ์ต้าน

ควบคุมซึ่งรับประทานยาหลอก พบว่าผลการทดลอง การอักเสบในระยะเฉียบพลันด้วยการยับยั้งการบวม
้
ทั้ง 2 กลุ่มไม่แตกต่างกัน ว่านชักมดลูกไม่มีผลต่อการ นำาที่อุ้งเท้าหนูที่ถูกเหนี่ยวนำาให้เกิดการอักเสบด้วย
เปลี่ยนแปลงระดับเอสโตรเจนและระดับยอดมดลูก สาร carrageenan นอกจากสาร compound D
[15]
[20]