Page 41 - วารสารปีที่17ฉบับที่1
P. 41
J Thai Trad Alt Med Vol. 17 No. 1 Jan-Apr 2019 31
ดีอยู่ในศีลธรรม...เรียน 10 คน ผมจบคนเดียว...” ทรง) หมอแก้ มาก่อน...รู้ด้วยการนิมิต ครู อาจารย์
2.2 การสืบทอดภูมิปัญญาของหมอพื้นบ้าน จะลงมาบอกวิชา บางครั้งก็รู้ด้วยตนเองและมีพราย
การนวดรักษา เป็นองค์ความรู้ของหมอนวดพื้น กระซิบ...ได้ถ่ายทอดวิชาให้กับลูกชายคนโต ต่อมา
บ้านได้รับจากการสืบทอดของบรรพบุรุษ จากครู (ผู้ ประสบอุบัติเหตุเสียชีวิต...ปัจจุบันสอนให้ลูกสาวคน
ล่วงลับ) และจากสัมผัสที่หก จึงไม่มีตำาราเรียน แต่ผู้ เล็กพอทำาได้แต่ไม่ยอมทำาต่อ เพราะยังรับราชการ
เรียนต้องท่องจำาจนขึ้นใจ ใช้วิธีการสอนแบบตัวต่อตัว อยู่...”
และใช้ประสบการณ์ของผู้สอนจากการรักษา และการ “...ด้วยเป็นผู้นำาศาสนา ได้ดูแลสุขภาพนานกว่า
ถ่ายทอดวิชาให้ใครต้องแน่ใจว่าคนนั้นต้องเป็นคนดี ไม่ 30 ปี… ต่อมาปี พ.ศ. 2550 ได้อาสาเป็น อาสาสมัคร
บอกคนอื่นโดยไม่ได้รับอนุญาตจากครู การสืบทอดวิชา สาธารณสุขประจำาหมู่บ้าน ทำางานร่วมกับสถานีอนามัย
มี 3 ลักษณะ คือ ตำาบลหัวเขา…ผลักดันกิจกรรมร่วมกับผู้เกี่ยวข้องจน
1) บรรพบุรุษสอนให้ลูกหลานสายตรงที่ท่าน เป็นผลสำาเร็จให้เกิดชมรมแพทย์แผนไทยของสถานี
ได้เลือกแล้ว อนามัยตำาบลหัวเขา ขึ้นในปี พ.ศ. 2550 โดยมีเทศบาล
2) ครูผู้ล่วงลับผ่านมาทางสัมผัสที่หกอันเป็น เมืองสิงหนครร่วมดำาเนินการ มีอาคารขนาดเล็ก มีการ
สิ่งเหนือธรรมชาติ จัดบริการโดยทีม มีการจัดกระบวนการเรียนรู้แก่กลุ่ม
3) จากผู้เรียนไปฝากตัวเป็นศิษย์กับพระ ผู้สนใจอย่างต่อเนื่องจนถึงปัจจุบัน”
สงฆ์ที่มีภูมิปัญญา ผู้นั้นต้องการให้เป็นผู้สืบทอดวิชา 2.3 กระบวนการนวดรักษา
ต่อไป ดังตัวอย่าง หมอนวดพื้นบ้านยังคงทำาหน้าที่นวดรักษาให้
“ไปขอเรียนกับหลวงพ่อที่วัด...ฝึกฝนเองจน ผู้คนใช้เป็นศาสตร์ทางเลือกในการดูแลสุขภาพใน
ทำาได้...ปัจจุบันยังหาลูกศิษย์สืบต่อไม่ได้...ต้องเป็น ชุมชน โรคที่พบบ่อย ได้แก่ อัมพฤกษ์ อัมพาต กระดูก
ผู้ที่มีจิตเมตตา ไม่หวังผลตอบแทน และมีความเสีย ทับเส้น ข้อไหล่ติดแข็ง ข้อเข่าเสื่อม และนิ้วล็อค
สละสูง...” กระบวนการนวดรักษา มี 4 ขั้นตอน ดังนี้
“…ตอนแรกสอนเฉพาะลูกหลาน...แต่เมื่อเป็น 2.3.1 ขั้นตอนก่อนทำาการนวดรักษา
ครูภูมิปัญญาจึงสอนให้ลูกศิษย์...ปัจจุบันได้ไปใช้เป็น เมื่อเจ็บป่วย จะพบกับความทุกข์ทรมานทั้งด้าน
อาชีพหาเลี้ยงครอบครัว” ร่างกายและจิตใจ หรือที่เรียกว่า “ทุกคนในบ้านป่วยกัน
“…เรียนจากพ่อบุญธรรม จึงไม่ได้ทำาพิธีครอบ หมด” มีคำากล่าวไว้ว่า “จิตเป็นนาย กายเป็นบ่าว” ดังนั้น
ครู...แต่รับขันครูจากหมอพระหลวงพ่อ...วัดหนอง ก่อนทำาการรักษาทุกครั้ง หมอนวดพื้นบ้านจะทำาพิธีกรรม
แฝกเลื่อม ตำาบลโคกตูม อำาเภอเมือง จังหวัดลพบุรี ได้แก่ การบูชาครู เพื่อเสริมกำาลังใจให้กับผู้ป่วยและญาติ
มีค่าบูชาครู 20 บาทแล้วเอาเงินไปทำาบุญ...เรียนรู้จาก ดังตัวอย่าง
ประสบการณ์นวด และจากสิ่งเหนือธรรมชาติสัมผัส “ตั้งขันใหญ่ (ขันครู) มีดอกไม้ธูปเทียน หมาก 3
ที่หกซึ่งเป็นวาสนาเฉพาะตัว ยังไม่ได้ถ่ายทอดวิชาให้ คำา ทำาเตรียมไว้ใช้ตลอดจนกว่าจะมีพิธีไหว้ครูเปลี่ยน
ใคร” ขันใหม่ ใส่ขันบูชาครูก่อนทำาการนวดรักษา ครั้งละ 1
“ก่อนพ่อจะเป็นหมอนวดเป็นหมอธรรม (ร่าง บาท”
