Page 87 - Acrobat J Trad-21-3-2566
P. 87
570 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 21 ฉบับที่ 3 กันยายน-ธันวาคม 2566
ปกติ [9] ไปพบว่า แผ่นเจลนิ่มขึ้นแต่ยังมีความหนืด เกาะติด
การสกัดเจลาตินจากใบเครือหมาน้อย โดยการ ผิวหนัง แกะออกง่าย และได้สารสกัดที่พอเหมาะ ไม่
ใช้กรดซัลฟิวริก พบว่า เนื้อเจลมีลักษณะเหลวข้นหนืด ท�าให้แผ่นเจลละลายจนเกินไปหรือแข็งจนเกินไป
สีน�้าตาล มีคุณสมบัติในการก่อเจลได้ดี และมีความ ความคงสภาพของแผ่นเจลต�ารับยาพอกท้อง
ยืดหยุ่นมาก แผ่นเจลเกาะติดผิวได้ดี โดยการน�าใบ น้อยขับโลหิต มีความส�าคัญในการพัฒนาผลิตภัณฑ์
เครือหมาน้อยไปตากแดดและน�าไปอบที่อุณหภูมิ ผลการศึกษา พบว่า ปริมาณของแผ่นเจลต�ารับยา
60˚ซ เป็นเวลา 3 ชั่วโมง และจากการสกัดของแข็ง พอกท้องน้อยขับโลหิต มีความคงสภาพ ซึ่งเภสัช
ส่วนใหญ่ควรจะท�าให้ของแข็งแห้งเพื่อขจัดน�้าออก ภัณฑ์ที่มีความคงสภาพทางกายภาพ หมายถึง สูตร
ไปก่อน แล้วบดให้ละเอียดเพื่อเพิ่มพื้นที่ผิวสัมผัส ต�ารับที่ไม่เกิดการเปลี่ยนแปลงในลักษณะภายนอก
กับตัวท�าละลาย และยังเพิ่มอัตราการสกัดโดยตัว สี กลิ่น รสชาติ ความแข็ง ความกร่อน และขนาด
ท�าละละลาย สามารถซึมผ่านเข้าไปในแกนกลางของ อนุภาค เป็นต้น ในตลอดช่วงอายุการเก็บรักษา หาก
ของแข็งได้มากขึ้น ส่งผลท�าให้ผลผลิตเพคตินจากใบ เภสัชภัณฑ์เกิดความไม่คงสภาพทางกายภาพขึ้นจะส่ง
[7]
เครือหมาน้อยสามารถสกัดได้สูง และมีลักษณะที่ดี ผลต่อความสวยงามของเภสัชภัณฑ์ ความสม�่าเสมอ
นอกจากความสามารถในการก่อเจลแล้ว ยังพบว่า ใบ ของตัวยาส�าคัญ อัตราการปลดปล่อยตัวยาส�าคัญ
เครือหมาน้อย มีสรรพคุณในการรักษาโรคผิวหนัง และ ความสวยงามของเภสัชภัณฑ์ [10]
และหมอยาพื้นบ้านนิยมน�าใบมาขยี้ให้เป็นวุ้นใช้เป็น จากการศึกษาแผ่นเจลต�ารับยาพอกท้องน้อย
ยาพอกรักษาฝี แก้หิด แก้ผดผื่นคัน แก้แมลงสัตว์กัด ขับโลหิต (YTP) สามารถลดอาการปวดได้ในเวลา 30
ต่อย แก้อาการแสบร้อนตามผิวหนัง แก้อาการอักเสบ นาทีแรก ผ่านไป 1 ชั่วโมง และ 4 ชั่วโมง ระดับอาการ
ของผิวหนัง รวมถึงการช่วยลดอาการบวมตามข้อ [5] ปวดลดลงตามล�าดับ เมื่อใช้ติดต่อกัน 3 วัน พบว่า
เมื่อผู้วิจัยน�ามาพัฒนาเป็นแผ่นเจลจึงอาจจะไม่ก่อให้ แผ่นเจลต�ารับยาพอกท้องน้อยขับโลหิต สามารถ
เกิดการระคายเคืองต่อผิวหนัง เนื่องจากมีข้อมูลการ ลดอาการปวดประจ�าเดือนได้อย่างมีนัยส�าคัญทาง
ใช้สมุนไพรใบเครือหมาน้อยกับผิวหนังมาก่อนแล้ว สถิติ (p-value ≤ 0.05) จากงานวิจัยก่อนหน้า กลุ่ม
การพัฒนาแผ่นเจลต�ารับยาพอกท้องน้อยที่มี ตัวอย่างที่ใช้การประคบเย็นมีระดับความรุนแรงของ
ส่วนผสมของเจลใบเครือหมาน้อย สูตรที่ดีที่สุดจะ ความเจ็บปวดลดลงอย่างมีนัยส�าคัญ [3,11-12] ซึ่งต�ารับ
มีสารสกัดจากใบเครือน้อย 69.56% w/w สารสกัด ยาพอกท้องน้อยขับโลหิต ที่อยู่ในรูปแบบของแผ่น
จากต�ารับยาพอกท้องน้อยขับโลหิต 17.40% w/w เจล มีคุณสมบัติให้ความเย็น สามารถลดอาการปวด
และเจลาติน 13.04% w/w แผ่นเจลมีลักษณะเป็น ได้ ท�าให้กลุ่มตัวอย่างที่ใช้แผ่นเจลต�ารับยาพอกท้อง
เนื้อเดียวกัน กึ่งแข็ง มีความยืดหยุ่นที่พอดี ไม่แยก น้อยขับโลหิต (YTP) มีระดับความรุนแรงของความ
ชั้นหรือตกตะกอน มีสีและกลิ่นตามธรรมชาติของ เจ็บปวดลดลงมากกว่าสูตรอื่น เนื่องจากมีสารสกัด
สมุนไพร เมื่อน�าแผ่นเจลตั้งไว้ในอุณหภูมิห้องเป็น ต�ารับยาพอกท้องน้อย ซึ่งจากการทบทวนวรรณกรรม
เวลา 30 นาที พบว่าแผ่นเจลมีลักษณะนิ่มขึ้น เป็น สมุนไพรที่เป็นองค์ประกอบในต�ารับยา มีรายงานฤทธิ์
ก้อนไม่ละลาย เมื่อน�าแผ่นเจลมาแปะที่ผิว 2 นาทีผ่าน เภสัชวิทยาในการลดอาการปวดหรือสาเหตุที่ท�าให้เกิด
