Page 49 - journal-14-proceeding

บทคัดยอประกวดผลงานวิชาการประจําปการแพทยแผนไทย การแพทยพื้นบาน และการแพทยทางเลือกแหงชาติ ครั้งที่ 14

OPem22C ใบตองกลวยออนแหงแชอิ่มน้ํามันมะพราว ใชสะดวก ปลอดภัย

แผลไมติดผากอซ

ไพฑูรย เพชรแกว
โรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพตําบลหัวชาง อําเภออุทุมพรพิสัย จังหวัดศรีสะเกษ

หลักการและเหตุผล การใหบริการทําแผลเปนกิจกรรมหนึ่งที่มีความสําคัญอยางยิ่ง ชวยทําใหแผลสะอาด ปองกัน
แผลติดเชื้อและบรรเทาความเจ็บปวด การเกิดแผลติดผากอซเปนปญหาหนึ่งที่พบเสมอ โดยเฉพาะแผลถลอก แผล
ไฟไหมน้ํารอนลวก (น้ํารอน น้ํามันรอนๆ ทอไอเสียรถจักรยานยนต) หรือแผลฉีกขาดจากอุบัติเหตุอื่นๆ สาเหตุเกิด

จากน้ําเหลืองของแผลที่ซึมติดผากอซ เมื่อแหงแลวจะเหนียวติดแผลแนนแกะผากอซออกยาก ผูปวยจะเจ็บแผล
และมักจะมีเลือดออกดวย ทําใหเนื้อเยื่อที่กําลังงอกใหมถูกดึงลอกติดกับผากอซออกไปทุกครั้งที่ลางแผล ทําใหแผล
หายชากวาปกติ และถาผูปวยเปนเด็กหรือเด็กเล็กมักจะไมใหความรวมมือในการทําแผล

วัตถุประสงค เพื่อศึกษาประสิทธิผลของใบตองออนกลวยแหงแชอิ่มน้ํามันมะพราว ในการแกปญหาผากอซติดแผล

วิธีดําเนินการ นวัตกรรมประดิษฐนี้จะใชใบตองออนของกลวยน้ําวาที่ยังไมคลี่ใบ มาลนไฟออนๆ ดวยเตาแกสเพื่อ
เรงใหใบตองแหงเร็วขึ้น จากนั้นนําไปผึ่งไวในรม รอใหแหงสนิทเองจะใชเวลาประมาณ 1 วัน แลวนํามารีดดวยเตา
รีดไฟออนๆ ใหเรียบ ตัดเปนแผนสี่เหลี่ยมผืนผา ขนาดกวาง 4 เซนติเมตร ยาว 5.5 เซนติเมตร เจาะรูเปนแถวยาว

หางกันประมาณ 0.5 เซนติเมตร จากนั้นนําใบตองที่เจาะรูแลวแชน้ํามันมะพราวสกัดเย็นพอทวมในกระปุกแส
ตนเลส แชอยางนอย 1 วัน เพื่อใหน้ํามันมะพราวซึมซับเขาไปในเนื้อใบตองเต็มที่ จากนั้นนําใบตองที่แชใสลงใน
กระปุกสําลีแสตนเลสเปลา ใบละ 10-15 ชิ้น หอดวยผาหอเซ็ท สงอบใหปลอดเชื้อ ก็สามารถใชปดแผลผูปวยได

กระปุกแสตนเลสใบตองเมื่อเปดแลวจะใชวันตอวัน และใบตองออนน้ํามันมะพราวที่เหลือหรือใชไมหมด สามารถนํา
กลับมาอบใหปลอดเชื้อใชไดอีก สวนกระปุกแสตนเลสใบตองที่ปลอดเชื้อแลวแตยังไมไดเปดใช จะสงนึ่งอบปลอด
เชื้อซ้ําทุก 7 วัน

ผลการศึกษา จากขอมูลผูมารับบริการทําแผลที่ใชใบตองกลวยออนแหงแชอิ่มน้ํามันมะพราว ระหวาง 20
พฤศจิกายน 2559 – 30 มิถุนายน 2560 จํานวน 33 คน พบวา ผูมารับบริการลางแผลไมพบปญหาผากอซติดแผล
คิดเปนรอยละ 100 จากการประเมินความพึงพอใจผูมารับบริการทําแผล พบวามีความพึงพอใจระดับมาก จํานวน
32 คน คิดเปนรอยละ 96.97 และประเมินความพึงพอใจเจาหนาที่สาธารณสุขผูใหบริการมีความพึงพอใจระดับมาก
คิดเปนรอยละ 100 และไดนําเอานวัตกรรมนี้ไปใชในโรงพยาบาลอุทุมพรพิสัย และ โรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพ

ตําบลอื่นๆอีก จํานวน 4 แหง ซึ่งแตละแหงใหการยอมรับถึงประสิทธิผลของนวัตกรรมนี้

ขอสรุป นวัตกรรมใบตองกลวยออนแชอิ่มน้ํามันมะพราว ถือวาเปนภูมิปญญาทองถิ่นที่ทรงคุณคา และใชวัสดุที่ได
จากธรรมชาติ นํามาผสมผสานกับการแพทยแผนปจจุบัน เพื่อใชแกปญหาผากอซติดแผลทั่วไป เชน แผลถลอก

แผลไฟไหมน้ํารอนลวก(น้ํารอน น้ํามันรอนๆ ทอไอเสียรถจักรยานยนต) หรือแผลฉีกขาดอื่นๆ การใชนวัตกรรมกับ
แผลมีความสะดวก ใชงาย โดยทําความสะอาดแผลดวยน้ําเกลือลางแผล เช็ดแผลใหแหง ปดทับแผลดวยใบตอง
กลวยออนแชอิ่มน้ํามันมะพราว ปดผากอซสะอาดและยึดแผลดวยพลาสเตอร การลางแผลครั้งตอไปกอนแกะ

ใบตองออกจากแผล ควรใชน้ําเกลือลางแผลหรือน้ํายานอรมัลซาไลน (0.9% normal saline) ราดไปที่ใบตองใหชุม
กอน เพื่อใหแกะใบตองออกจากแผลไดงายขึ้น จากนั้นจึงคอยทําความสะอาดแผลตามขั้นตอนตามลําดับ เมื่อทํา
แผลเสร็จแลวควรเก็บกระปุกแสตนเลสใบตองน้ํามันมะพราวใหมิดชิด เพื่อไมใหมดหรือแมลงมาตอมหรือเขาไปใน
กระปุกแสตนเลสได มูลคาใชจายในการทํานวัตกรรมรวมกระปุกแสตนเลส คิดเปนชุดละ 150 บาท

47