Page 2 - จุลสารกรมแพทย์แผนไทยฯ ปีที่3 ฉบับที่ 1 ประจำเดือนมกราคม 2563

การนวดไทย : ภูมิปัญญาไทย

มรดกทางวัฒนธรรมของโลก

: กฤษณะ คตสุข , ธนดล มางาม

การนวดไทย เป็นคุณค่าภูมิปัญญาของไทย และเป็น ผลการพิจารณาการขอขึ้นทะเบียนจาก ICH ปี 2562 โดยจัดอยู่
มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของโลก นับเป็นความภาคภูมิใจ ในกลุ่ม Representative List และวันที่ 12 ธันวาคม 2562
ของคนไทยทุกคนที่องค์ความรู้เก่าแก่และเป็นภูมิปัญญาที่ ที่ประชุมคณะกรรมการระหว่างรัฐบาลว่าด้วยการสงวนรักษา
คนไทยสืบทอดต่อกันมายาวนาน จากรุ่นสู่รุ่น เป็นอัตลักษณ์ มรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ (Intergovernmental
ที่แสดงถึงความเป็นไทย ได้รับการประกาศขึ้นทะเบียนเป็นมรดก
ภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ของมนุษยชาติ จาก Committee for the Safeguarding of the Intangible Cultural
การประชุมของคณะกรรมการระหว่างรัฐบาลว่าด้วยการสงวน Heritage หรือ ICS-ICH) ครั้งที่ 14 ณ กรุงโบโกตา สาธารณรัฐ
รักษามรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม (ICH)​ ขององค์การยูเนสโก โคลอมเบีย มีมติขึ้นทะเบียน “นวดไทย (Nuad Thai, Traditional
ทำให้การนวดไทยได้ถูกเผยแพร่และเป็นที่รู้จักของคนทั่วโลก Thai Massage)” เป็นรายการตัวแทนมรดกทางวัฒนธรรม
ที่จับต้องไม่ได้ของมนุษยชาติ (Representative List of the
Intangible Cultural Heritage of Humanity หรือ RL)
ภายใต้อนุสัญญาว่าด้วยการสงวนรักษามรดกทางวัฒนธรรม
ที่จับต้องไม่ได้ พ.ศ. 2546 (Convention for the Safeguarding of
the Intangible Cultural Heritage 2003) ขององค์การยูเนสโก
จุลสารฉบับนี้กล่าวถึงเรื่องราวของการนวดไทย
กับการประกาศขึ้นทะเบียน “นวดไทย” เป็นมรดกทางวัฒนธรรม ประโยชน์ที่ประเทศไทยจะได้รับจากการขึ้นทะเบียนมรดก
ที่จับต้องไม่ได้ของมนุษยชาติ ซึ่งมรดกโลก (Heritage) นั้น ทางวัฒนธรรมขององค์การยูเนสโก
แบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ 1) มรดกทางธรรมชาติ (Natural การดำเนินงานตามพันธกรณีอนุสัญญาว่าด้วยการ
Heritage) คือสภาพทางธรรมชาติที่มีลักษณะทางกายภาพและ สงวนรักษามรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ นอกจากจะก่อให้เกิด
ชีวภาพ ธรณีวิทยา ภูมิประเทศ อันมีคุณค่าเด่นชัด 2) มรดก สิทธิและหน้าที่ตามกฎหมายระหว่างประเทศแล้ว ยังถือ
ทางวัฒนธรรม (Cultural Heritage) คือ ผลงานที่มนุษย์สร้างขึ้น เป็นการส่งเสริมความร่วมมือระหว่างประเทศทุกระดับ โดย
และหมายรวมถึงผลงานที่ร่วมกันระหว่างธรรมชาติกับมนุษย์ เฉพาะชุมชน ท้องถิ่น เครือข่ายการนวดไทยทุกภูมิภาค และ

แบ่งเป็น 2 ประเภท คือ 1) มรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องได้ เป็นการพัฒนาการส่งเสริมรักษามรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้
(Tangible Cultural Knowledge) เป็นสิ่งที่แสดงให้เห็นได้ ของไทยให้เข้มแข็งและมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น ตามมาตรการ
ทางกายภาพ ครอบคลุมมรดกทางวัฒนธรรมที่เป็นวัตถุเคลื่อนที่ได้ สงวนรักษาที่ให้สัตยาบรรณไว้ต่อองค์การยูเนสโก โดยให้
และวัตถุเคลื่อนที่ไม่ได้ เช่น โบราณวัตถุ โบราณสถาน ฯลฯ ความร่วมมืออย่างใกล้ชิดกับผู้ปฏิบัติและผู้สืบทอดมรดก
2) มรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ (Intangible Cultural ทางวัฒนธรรม รวมทั้งเป็นการยืนยันบทบาทของประเทศไทย
Heritage) เป็นความรู้ ขนบธรรมเนียม ประเพณี หรือ ในเวทีโลก ในการตระหนักและเห็นคุณค่าขององค์ความรู้
แนวปฏิบัติทุกรูปแบบ ทั้งที่เป็นสากลและเป็นของท้องถิ่น ซึ่งถูก ภูมิปัญญา ขนบธรรมเนียมประเพณี วัฒนธรรม ทั้งนี้ การประกาศ

สร้างขึ้นและถูกถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่น ไม่ว่าด้วยวาจาหรือวิธี ขึ้นทะเบียนนวดไทย (Nuad Thai) ให้เป็นรายการตัวแทนมรดก
การอื่นใด ผ่านช่วงระยะเวลาหนึ่ง มีการพัฒนาและเปลี่ยนแปลงได้ ทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ของมนุษยชาติจากองค์การ
โดยกระบวนการสั่งสมความรู้ การประยุกต์ใช้ และควรค่า ยูเนสโก ถือเป็นการกระตุ้นให้เกิดการอนุรักษ์ สืบทอด และ
แก่การอนุรักษ์ไว้ การนวดไทย ได้รับการรับรองและประกาศ ความหวงแหนมรดกทางวัฒนธรรมของไทย ตลอดจนส่งผลดี
ต่อภาพลักษณ์ของประเทศไทยโดยรวมในอนาคตต่อไป

การนวดไทย คุณค่าภูมิปัญญาของไทย มรดกภูมิปัญญาทาง

วัฒนธรรมของไทยและมวลมนุษยชาติ อย่าลืมมาช่วยกันส่งเสริม
อนุรักษ์ และสืบทอดภูมิปัญญาการนวดไทย ให้คงอยู่และจารึกไว้

ในประชาคมโลก ตราบนานเท่านาน