Page 47 - วารสารปีที่17ฉบับที่1

J Thai Trad Alt Med Vol. 17 No. 1 Jan-Apr 2019 37

ตารางที่ 1 เปรียบเทียบการนวดรักษาของหมอพื้นบ้านแบบองค์รวมกับการแพทย์แผนปัจจุบัน

การนวด การนวดรักษาโดยการ
รักษาของ ภูมิปัญญาการนวดรักษา แพทย์แผนปัจจุบัน (ประเภทผู้ป่วยใน)
หมอพื้นบ้าน ของหมอพื้นบ้าน
แบบองค์รวม การรักษา การพยาบาล

ด้านร่างกาย โรคอัมพฤกษ์ (Hemiplegia) มี 3 แบบ เส้นประสาทแขน [9] - ประยุกต์ใช้กระบวนการ
(โรค/ภาวะ 1) อัมพฤกษ์เส้นเลือด มีอาการปวด บางจุด เส้นประสาทที่มาเลี้ยงแขนทั้ง 2 ข้างมาจาก พยาบาลในการให้การ
ที่เป็น) ไม่มีแรง เส้นประสาทไขสันหลังส่วนคอคู่ที่ 4 ถึง 7 ให้ พยาบาลแบบองค์รวม
2) อัมพฤกษ์เส้นลม รู้สึกว่าไม่มีแรงเสมือน แขนงเลี้ยงแขนทั้ง 2 ข้าง ส่วนข่ายประสาท - ติดตามประเมินความก้าวหน้า
ร่างกายที่ไม่มีกระดูก แขน (rachial plexus) เป็นการจัดเรียงตัว ของ muscle power, power
3) อัมพฤกษ์เส้นเอ็น มีอาการเกร็ง ปากเบี้ยว ของเส้นประสาทที่ออกมาจากกระดูกสันหลัง tone
ลิ้นแข็ง ท่อนที่ C5 ถึง T1 ผ่านมายังคอ รักแร้ และ - ติดตามประเมินความสามารถ
วิธีการนวดรักษา แขนทำาหน้าที่รับและส่งสัญญาณประสาท ในการทำากิจวัตรประจำาวัน
- นวดจากปลายประสาทนิ้วเท้า ข้อเท้า ประตู ทั้งหมดไปยังแขนทั้งแขน ยกเว้นกระแส - เฝ้าระวังการพลัดตกเตียงและ
ลม และเส้นร่องหน้าแข้ง ผ่านหัวเข่าไปถึง ประสาทของกล้ามเนื้อ 2 มัด ได้แก่ trape- หกล้ม
โคนขามายังหน้าท้อง (นวดเหมือนกัน ทั้ง 4 zius muscle ซึ่งเลี้ยงโดยเส้นประสาทสมอง - เฝ้าระวังการเกิด pressure
ด้านของข้างที่เป็น) ไล่จากสะโพก เอว หลัง คู่ที่ 11 และบางส่วนของผิวหนังบริเวณรักแร้ injury
สะบักหัวไหล่ ตามต้นคอมาจบลงที่ปลาย ซึ่งเลี้ยงโดย intercostobrachialis nerve - ประเมินสาเหตุอาการปวด
ประสาทตา และไล่จากหัวไหล่ ลงมาตาม เส้นประสาทปลายแขน และติดตามประเมิน pain
แขน ข้อศอก ข้อมือ ข้อนิ้ว ไปจรดที่ปลาย 1. เส้นประสาท median nerve เป็นเส้นประสาท scale พิจารณาให้การดูแล
นิ้วมือ (นวดเหมือนกันทั้ง 4 ด้าน ของข้างที่ หลักของด้านหน้าของแขน และให้แขนงเส้น ช่วยเหลือ
เป็น) ประสาท anterior interosseous เลี้ยงด้าน - การวางแผนจำาหน่ายผู้ป่วย
โรคอัมพาต (Paralysis) มี 2 แบบ นอก กลับบ้าน DEMETHOD [10-11]
1) อัมพาตเส้นเลือด เส้นลม ไม่มีแรง หมด 2. เส้นประสาท radial nerve เลี้ยงกล้ามเนื้อของ
ความรู้สึก ด้านหลัง
2) อัมพาตเส้นเอ็น มีอาการกระตุกเข้าหา เส้นประสาทขา lumbar plexus และ sacral
ตัว หงิกงอ plexus ประกอบด้วย ventral rami ของ L1–S3
วิธีการรักษา ให้ไปเลี้ยงกล้ามเนื้อขา femoral nerve เส้น
- นวดจากปลายประสาทนิ้วเท้า ข้อเท้า ประตู ประสาทสำาคัญที่ไปเลี้ยงกล้ามเนื้อทางด้านหน้า
ลม และเส้นล่องหน้าแข็ง ผ่านหัวเข่าไปถึง ของต้นขา และ sciatic nerve เป็นเส้นประสาท
โคนขา มายังหน้าท้อง (นวดเหมือนกัน ทั้ง ใหญ่และยาวที่สุด เริ่มจากอุ้งเชิงกรานถึงเท้า
4 ด้านของข้างที่เป็น) นวดจากสะโพก เอว เลี้ยงกล้ามเนื้อด้านหลังต้นขาปลายขาและ
หลัง สะบักหัวไหล่ ตามต้นคอมาจบลงที่ปลาย ฝ่าเท้าทั้งหมด
ประสาทตา และนวดไล่จากหัวไหล่ ลงมาตาม
แขน ข้อศอก ข้อมือ ข้อนิ้ว ไปจรดที่ปลายนิ้ว
มือ (นวดเหมือนกันทั้ง 4 ด้าน ของข้างที่เป็น)

โรคกระดูกทับเส้น (Herniated Nucleus - ส่งทำากายภาพบำาบัด 4–6 เดือน อาการไม่ - ประยุกต์ใช้กระบวนการ
Pulposus; HNP) ดีขึ้น แพทย์ออร์โธปิดิกส์พิจารณาทำาผ่าตัด พยาบาลในการเตรียมผู้ป่วย
อาการกระดูกทับเส้น เริ่มเป็นจะมีอาการปวด Laminectomy [12] ก่อนผ่าตัดแบบองค์รวม
จากสะโพก ชาลงตามขามาหานิ้วก้อย นิ้วก้อย - ประยุกต์ใช้กระบวนการ