Page 1 - จุลสารกรมการแพทย์แผนไทยฯ ปีที่3 ฉบับที่ 5 ประจำเดือน พฤษภาคม 2563

กรมการแพทย์แผนไทยและ

การแพทย์ทางเลือก

Department of Thai Traditional and Alternative Medicine

ปีที่ 3 ฉบับที่ 5 ประจำเดือน พฤษภาคม 2563 DTAM E - newsletters

ช่วงนี้ประเทศไทยกำลังเผชิญกับวิกฤติหลายด้าน อินเดีย เนปาล จีน และกัมพูชา โดยใช้รักษาไข้มาลาเรีย ไอ อาการปวด

มีทั้งการระบาดของโรคติดต่อทางเดินหายใจจากเชื้อไวรัส อักเสบ โรคทางเดินอาหาร โรคตับ เป็นต้น องค์ประกอบ
โคโรน่าที่ก่อโรคโควิด-19 วิกฤติไฟป่าที่สร้างมลพิษทางอากาศ ทางเคมี หญ้าดอกขาว มีสารสำคัญกลุ่มเทอร์พีน แอลคา
ซึ่งทั้ง 2 วิกฤติส่งผลต่อสุขภาพปอดของคนไทย และประกอบ ลอยด์ ซาโปนิน สเตียรอยด์ เฟลโวนอยด์ และแทนนิน

กับวันที่ 31 พฤษภาคม ของทุกปี เป็น วันงดสูบบุหรี่โลก ที่มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ต้านมาลาเรีย ต้านการอักเสบ ลดไข้ ลดปวด
นอกจากนี้ ยังพบแร่ธาตุหลากชนิด อาทิ ธาตุเหล็ก แมงกานีส
จุลสารฉบับเดือนพฤษภาคมปีนี้จึงขอเสนอข้อมูลเกี่ยวกับ โคบอลต์ โพแทสเซียม และซีลีเนียม เป็นต้น
หญ้าดอกขาว ซึ่งปัจจุบันมีรายงานการวิจัยที่พบว่า ยาหญ้าดอกขาวจัดเป็นสมุนไพรในบัญชียาหลัก
หญ้าดอกขาวมีผลต่อการทำงานของปอด และสามารถนำมาใช้ แห่งชาติ ที่มีข้อบ่งใช้คือ ลดความอยากบุหรี่ มีรายงาน
ในผู้ที่ต้องการงดสูบบุหรี่ได้ ผลการศึกษาการใช้หญ้าดอกขาวในผู้ติดบุหรี่ พบว่าหลังการดื่ม

ชาหญ้าดอกขาวเป็นเวลา 4 เดือน พบอัตราการเลิกสูบบุหรี่
ประมาณร้อยละ 70 โดยเหตุผลสำคัญของการเลิกสูบบุหรี่ คือ
หลังการดื่มชาหญ้าดอกขาว จะรู้สึกลิ้นชา ไม่รู้สึกอยากบุหรี่
รู้สึกเหม็นกลิ่นบุหรี่ และเมื่อสูบบุหรี่แล้วรู้สึกอยากอาเจียน
นอกจากนี้ มีการศึกษาพบว่า สารสกัดหญ้าดอกขาวความเข้มข้น
10.09% มีฤทธิ์ลดการอักเสบในหนูที่ได้รับนิโคตินเป็นเวลา
ยาวนานกว่า 6 เดือน ช่วยฟื้นฟูพยาธิสภาพของปอดให้กลับมา
เป็นปกติได้ อีกทั้งยังมีการศึกษาที่พบว่าหญ้าดอกขาวช่วยลด
หญ้าดอกขาว (Cyanthillium cinereum (L.) H.Rob. คาร์บอนมอนนอกไซด์ที่คั่งค้างในปอด และลดการกระจายตัว
ชื่อพ้อง คือ Vernonia cinerea (L.) Less.) เป็นพืชพื้นบ้านที่พบ ของเซลล์มะเร็งปอด
ได้ทั่วไปในประเทศไทย มีชื่อเรียกแตกต่างกันไปในแต่ละท้องถิ่น
เช่น หญ้าหมอน้อย หญ้าละออง ก้านธูป ฝรั่งโคก เสือสามเขา
หญ้าสามวัน หรือถั่วแฮะดิน เป็นพืชในวงศ์ Asteraceae

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ที่สำคัญคือ พืชล้มลุกอายุ 2-5 ปี
ลำต้นตั้งตรง กิ่งและก้านเรียวลักษณะเป็นร่อง มีขนปกคลุม
ใบเป็นใบเดี่ยวเรียงสลับ ลักษณะรีแคบ รูปไข่ ใบบริเวณโคนต้น
จะมีขนาดใหญ่กว่าส่วนปลายยอด ขอบใบจักฟันเลื่อย ดอกมี
ลักษณะเป็นช่อกระจุกแน่น ประกอบด้วยดอกย่อยประมาณ
20 ดอก ดอกสีม่วงหรือชมพู พอแก่จะเปลี่ยนเป็นสีขาว
ผลชนิดผลแห้งเมล็ดล่อน ขยายพันธุ์โดยใช้เมล็ด

สรรพคุณทางยาแผนไทย ลำต้นใช้เป็นยาลดไข้ ปัจจุบันมีผลิตภัณฑ์หลายรูปแบบจากหญ้าดอกขาว
ปวดท้อง แผลบวมอักเสบ แก้ริดสีดวงทวาร ใบสดใช้ตำพอก ทั้งรูปแบบเม็ดอม ชาชง หมากฝรั่ง แผ่นฟิล์มละลายเร็ว
แผลสด และทาแก้กลากเกลื้อน เมล็ด แก้ไอ บำรุงธาตุ ราก ฯลฯ อย่างไรก็ตาม เนื่องจากหญ้าดอกขาวมีโพแทสเซียมสูง
แก้ไอเรื้อรัง ช่วยเร่งคลอด ขับรกหลังคลอด ลำต้นและราก แก้ไข้ ดังนั้นควรระมัดระวังการใช้ในผู้ที่เป็นโรคหัวใจและโรคไต
แก้ไอ ดีซ่าน นอกจากนี้ พบการใช้ประโยชน์ทางยาในประเทศ

ศูนย์ข้อมูลยาสมุนไพร การแพทย์แผนไทย การแพทย์พื้นบ้าน และการแพทย์ทางเลือก